50753 ZF Bień9

Sprawozdania finansowe podstawą analizy 89

się na łączny zysk lub stratę. Sprawozdanie to zawiera pozycje przychodów osiągniętych przez przedsiębiorstwo według źródeł ich powstania, a także elementy składające się na koszty uzyskania przychodów oraz obciążające przedsiębiorstwo podatki uiszczane od obrotów i od zysków. W rezultacie rachunek wyników zamyka się zyskiem netto (lub stratą netto), którego wysokość powinna być w pełni zgodna z danymi bilansu.

W celu ochrony interesów wierzycieli, udziałowców, przedsiębiorstwa oraz fiskalnych (podatki) zasady sporządzania bilansu i rachunku wyników, jak również sposób wyceny majątku kapitałów i zobowiązań są dość jednoznacznie regulowane przepisami prawa oraz normami (standardami) formułowanymi m.in. przez narodowe i międzynarodowe organizacje biegłych rewidentów¹.

Informacje wynikające z bilansu i rachunków wyników mogą służyć różnym celom. Na przykład w momencie nowo powstałego przedsiębiorstwa sporządza się tzw. bilans początkowy, obrazujący wniesione przez udziałowców kapitały w formie gotówki i aportów rzeczowych, stanowiących podstawę otwarcia ksiąg firmy. Istotne znaczenie mają bilanse i rachunki wyników sporządzane na koniec każdego roku obrotowego. Stanowią one podstawę do ostatecznego ustalenia podatków za dany rok, a przede wszystkim do dokonania podziału zysku lub powzięcia przez udziałowców decyzji o pokryciu strat. Na podstawie sprawozdań rocznych udziałowcy firmy oceniają także wywiązanie się z obowiązków przez jej kierownictwo (zarząd) i podejmują decyzje o udzieleniu mu absolutorium.

Zasada jawności rocznych sprawozdań finansowych

Jednym ze sposobów ochrony interesów udziałowców i kontrahentów przedsiębiorstw w gospodarce wolnorynkowej jest jawność stanu majątkowego i sytuacji finansowej podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w większym zakresie. W celu

1

W Polsce zasady te reguluje ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. nr 121, poz. 591).