150 Planowanie finansowe
Na przykład dopuszczalne jest zwiększenie przez firmę obowiązujących stawek amortyzacji obiektów majątku trwałego przez zastosowanie odpowiednich współczynników, jeśli obiekty te są użytkowane w pogorszonych lub złych warunkach.
Firma może także stosować zamiast metody proporcjonalnej amortyzacji, polegającej na uwzględnieniu jednakowych w czasie stawek odpisów — metodę amortyzacji degresywnej. Wówczas w pierwszym roku użytkowania obiektu przyjmuje się stawkę odpisów dwukrotnie wyższą od proporcjonalnej, ustalając wielkość amortyzacji w stosunku do wartości początkowej obiektu. Natomiast poczynając od następnego roku stawkę tę stosuje się do wartości początkowej pomniejszonej już o dotychczasowe odpisy, tj. do wartości netto obiektu. Przy metodzie amortyzacji degresywnej najwyższych odpisów dokonuje się zatem w początkowym okresie użytkowania obiektu, a w dalszych latach coroczna kwota amortyzacji maleje. Konsekwencją tego jest wyższy poziom kosztów i niższy zysk we wcześniejszych latach, ale również mniejsze obciążenie podatkiem dochodowym (por. przykład 41). W rezultacie na późniejszy okres są przesuwane częściowo obciążenia fiskalne.
Już na etapie planu (preliminowanego rachunku zysków i strat) trzeba zatem określić zasady amortyzacji, jakie zostaną w przedsiębiorstwie zastosowane, uwzględniając potrzebę maksymalizacji nadwyżki finansowej w realnym ujęciu oraz dokonać oceny skutków decyzji w tej dziedzinie.
■■ Przykład 41 ......—
Przedsiębiorstwo preliminuje zysk na najbliższe 5 lat w wysokości 50 000 zl corocznie przed odliczeniem amortyzacji (zysk operacyjny) i podatku dochodowego. Jeżeli przedsiębiorstwo dokonywałoby każdego roku równomiernych odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia majątku trwałego, to coroczna ich kwota wynosiłaby 20 000 zł. Przedsiębiorstwo jest jednak uprawnione do zastosowania amortyzacji degresywnej przy zastosowaniu współczynnika 2, tj. w pierwszym roku stawki mogą być dwukrotnie wyższe od proporcjonalnych. Stopa podatku dochodowego wynosi 30%. Przedsiębiorstwo korzysta z kredytu bankowego, od którego płaci odsetki 20% rocznie.