img004 (17)

5    '    Część rysunkowi projektu •

0.35785 itd. Liczba przed kropką oznacza format Al, AO, liczba za kropką jest kolejnym numerem matrycy, liczonym od początku wprowadzenia tego systemu w biurze.

Po odbiciu projektu matryce trafiają na swoje kolejno miejsca w szafach formatowych. ;• Ponowne skompletowanie projektu, gdyby zaszła potrzeba, wymaga znajomości nume. h rów matryc rysunkowych. Można je uzyskać z zestawienia rysunków, które znajduje się przy każdym tomie projektu, ale istnieje też kilka innych sposobów szybkiego ustalenia \i szukanych numerów,

Alternatywą wadliwą jest składanie matryc „projektami” (zwłaszcza ■ w rolkach), jf choć pozornie wydaje się to logiczne.    ,

Praktycznio po kilku latach, wskutek różnych przyczyn, części matryc nio można ii odszukać. Ponadto rolki zajmi^ią dużo miejsca,.    ..    ..    j:

Stosowane powszechnio w technice archiwalnej fotografowanie dokumentów, tzw.

, mikrofilmowanie, ma również zastosowanie w archiwach biur projektowych. Matryce = rysunków o formatach od A4 do Al (rzadziej do AO) fotografowane są na taśmie filmo. wej. Uzyskuje się zdjęcia negatywowo lub pozytywowe, najczęściej o.formacie standardowym małoobrazkowym lub nieco większe, gdy użyta zdstala taśma nieperforowana.

Odtwarzanie rysunków odbywa się w specjalnych urządzeniach metodą kscrograficz- ••

ną-.    ^ . . ..    •    .

Mikrofilmowanie teoretycznie pozwala na zaniechanie składowania matryc, któro można by zastąpić klatkami mikrofilmu. Przy obecnym stanio wyposażenia biur projektowych w urządzenia do odtwarzania rysunków nio jest to jednak możliwe, gdyż kopio są mniej czytelno niż odbitki tradycyjne, a także nie uzyskuje się prawidłpwej skali, co bardzo utrudnia dalszo konstruowanie. Dlatego też można zastępować mikrofilmami i niszczyć tylko matryce rysunków „martwych", które nio będą w przyszłości odtwarzane.

Kopiowanie rysunków z mikrofilmów stosowane jest przy rozpowszechnianiu dokumentacji typowej.    \

■ ■ K

8.7. Wymiarowanie rysunków warsztatowych

W odniesieniu do rysunków warsztatowych powinno się Stpsówać'zasady wymiaro-miA Miwm w ri^yOJM-Ol)43 — Rysunek techniczny maszynowy. Wymiarowanie. Zasady porządkowe. (Norma budowlana PN-64/B-01043 po zamierzonym znowelizowaniu będzio zawierać podobne zasady wymiarowania).

W normio tej sformułowano ńastęppjące-za?ady ogólno:'

a.    Zasada wymiarów koniecznych.Fddać należy wymiary konieczne i tylko konieczno

do zobrazowania przedmiotu. ,    ’

b.    Zasada niepowtarzania wymiarów. \^ym!ar należy podać tylko jeden raz w miejscu, w którym jest on najbardziej'zrozumiały i potrzebny..

c.    Zasada nlezamykania wymiarów. Łańcuch wymiarowy nie powinien być zamknięty, należy pominąć wymiar najmniej ważny. Przyjęto, żo wymiar ze znakiem ~ nie'zamyka

dcucka i może być stosowany. Jeśli zachodzi potrzeba np. do określenia długości belki.

d.    Zasada wymiarów oczywistych. Nie podaje się wymiarów oczywistych (np. kąt ■prosty),

Wymlarowanlo rysunków warsztatowych    '517

Przy wymiarowaniu pozycji i elementów należy pamiętać o odchyłkach od wymiarów teoretycznych, które powstają przy produkcji wyrobów walcowanych i obróbce warsztatowej.

W wyniku niczamykania ciągów wymiarowych odchyłki te, wynoszące najczęściej kilką lub kilkanaście milimetrów, znajdą się na odcinku „otwartym", który musi być w związku z tym odpowiednio dobrany (por. rys. 8-2 i 8-3).

Rysunki 8-2 i 8-3 pokazują ten sam fragment kostrukcji, przy czym, z punktu widzenia produkcji, wymiarowanie na rys. 8-2 jest błędne, zaś na rys. 8-3 poprawne. I tak na rys.

8-3 podstawą wymiarową jest prawa krawędź belki, zaś wymiar 5705 ram jest wymiarem podstawowym 1 od jego dokładności zależy możliwość zmontowania belki. Oznakowanio gwiazdką bywa stosowane, alo nio zawsze jest konieczne. Łańcuchy wymiarowe są otwarte, zaś wymiar 3810 mm nie zamyka ich (pośrednio), gdyż występuje ze znakiem ~. Odchyłki ' produkcyjne znajdą się w polach „otwartych", gdzie ich obecność uznano za nieszkodliwą.

Wymiarowanie nieprawidłowe

Rys. 8-2

Wymiarowanie poprawne

Rys. 8-3