5. NUKLEOTYDY, KWASY NUKLEINOWE, NUKLEOPROTEINY 89
(T, W, C). Przy końcu 3’ jest stale powtarzająca się sekwencja CCA. Do nukłeotydu A (końcowego) — do grupy OH przy C3 doczepia się estrowo odpowiedni aminokwas dla danego tRNA. Dla każdego aminokwasu jest inny tRNA, chociaż z uwagi na liczbę kodonów (str. 317) liczba antykodonów, a więc cząsteczek tRNA, może wynosić 61. ,
Jedna z pętli bocznych służy wiązaniu się tRNA z enzymem powodującym aktywację aminokwasu. Druga boczna pętla służy do wiązania z rybosomem podczas translacji, a trzecia, środkowa wchodzi w komplementarne wiązanie z trójką nukleotydów kodonu w cząsteczce mRNA.
5.1.2A. rRNA, kwas rybonukleinowy rybosomalny
U organizmów niższych (Procaryota) występują mniejsze rybosomy o stałej sedymentacji 70 S. Rozpadają się one na dwie podjednostki: 50 S i 30 S. U organizmów wyższych (Eucaryota) rybosomy są większe 80 S i każdy z nich składa się z dwóch podjednostek 60 S i 40 S. W dużej podjednostce stwierdzono obecność trzech rRNA: 5S, 5,8 S i 28 S, a w małej podjednostce jeden rRNA o stałej sedymentacji 18 S. rRNA są zwinięte przy współudziale polipeptydów zasadowych, których jest 55 w rybosomach Procaryota i ponad 80 w rybosomach Eucaryota. Rybosomy biorą udział w biosyntezie białek, zapewniając obok struktur niezbędne enzymy umożliwiające biosyntezę białka (Rys. 5.19).
Rybosomy Procaryota
Rybosomy Eucaryota
\
/
5S RNA
23SRNA 16SRNA
r 1
32 Biafka 21 Białka
Rys. 5.19. Rybosomy, ich podjednostki i składniki: RNA i białka; a) u Procaryota, b) u Eucaryota.
PODSUMOWANIE
1. Po ogólnym scharakteryzowaniu nukleoprotein, omówiono ich cegiełki budulcowe.
2. Dokonano charakterystyki zasad purynowych, ich podziału i pochodnych.
3. Dokonano charakterystyki zasad pirymidynowych, ich podziału i pochodnych, zwracając uwagę na izomerię.