Foto2341

portów implementacyjnych (IMPREP). W raportach przekazywane są również informacje o indywidualnych działaniach podejmowanych na poziomie krajowym, a mających charakter zbliżony do tych określonych w przedsięwzięciach NCRS.

11.3. Proces zarządzania kryzysowego NATO

Środki i przedsięwzięcia wykorzystywane do działań Sojuszu mogą się zmieniać

w czasie w zależności od fazy sytuacji kryzysowej. Rozwiązania zawarte w NCRS mają zastosowanie we wszystkich fazach procesu zarządzania kryzysowego NATO (NATO Crisis Management Proces), który obejmuje pięć faz***. Są to:

-    faza I - wykrywanie i ostrzeganie o potencjalnym lub rzeczywistym kryzysie;

-    faza II - ocena kryzysu pod kątem jego potencjalnego lub rzeczywistego wpływu na bezpieczeństwo Sojuszu;

-    faza III - wypracowanie wariantów odpowiedzi Sojuszu na istniejący kryzys;

-    faza IV - planowanie i wykonanie decyzji podjętych przez Radę Północnoatlantycką (NAC);

-    faza V - powrót do stabilizacji.

Faza 1

Jednym z warunków skutecznego działania Sojuszu jest reagowanie w możliwie najkrótszym czasie od uzyskania informacji o zagrożeniu. Dlatego też System Reagowania Kryzysowego NATO został zintegrowany z Systemem Ostrzegania Wywiadowczego NATO (NATO Intelligencc Warning System - NIWS). To właśnie NIWS jest odpowiedzialny za wykrywanie oraz ostrzeganie o sytuacjach kryzysowych, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo Sojuszu. Informacje z ostrzeżeniem o zagrożeniu przekazywane są Radzie Północnoatlantyckiej, która może podjąć jedną z czterech decyzji:

-    uznać, że sprawa na obecnym etapie nie wymaga zaangażowania NATO,

-    zwrócić się do właściwych merytorycznie komórek o dodatkowe informacje,

-    rozważyć podjęcie działań wyłącznic w wymiarze dyplomatycznym (będzie miał wówczas zastosowanie pierwszy komponent NCRS — opcje zapobiegania),

Obecnie w Sojuszu planuje się rozwinąć proces zarządzania kryzysowego do

-    faza I - wykrywanie l ostrzeganie o potencjalnym lub rzeczywistym kryzy,

-    faza II - ocena kryzysu pod lepem jego potencjalnego lub rzeczywistego wj

-    faza III — wypracowanie wariantów odpowiedzi Sojuszu na istniejący kryzy

-    faza IV - planowanie,

-    faza V - wykonanie decyzji podjętych przez Radę Północnoatlantycką (NAt

-    faza VI - powrót do stabilizacji.

- uznać, że istniejąca sytuacja może mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo Sojuszu, co w praktyce oznacza przejście do fazy 2.

Faza 2

W tej fazie dokonywana jest szczegółowa ocena sytuacji, w wypracowywaniu której biorą udział najważniejsze komitety NA TO (Komitet Polityczny, Komitet Wojskowy, SCIiPC, Grupa Koordynacji Politycznej) oraz Naczelny Dowódca Połączonych Sil Zbrojnych NATO w Europie (SAChUR). Każdy z nich dokonuje oceny w zakresie swoich kompetencji: SACHUR odpowiada za opracowanie oceny militarnej (Military Asscssment), Komitet Polityczny przygotowuje ocenę pod kątem politycznych aspektów istniejącej sytuacji, natomiast SCEPC w zakresie aspektów cywilnego planowania kryzysowego. Podczas fazy drugiej rozpoczyna się więc proces (rozciągający się do fazy trzeciej) oceny polityczno-wojskowej (Political-Milita-ry Estimate, PME). Jego celem jest wypracowanie przez komitety NATO informacji dla NAC przedstawiającej szczegółową charakterystykę sytuacji kryzysowej oraz jej możliwych implikacji dla bezpieczeństwa Sojuszu. Na podstawie tej oceny NAC podejmuje decyzje o ewentualnym zaangażowaniu Sojuszu w rozwiązanie sytuacji. W przypadku podjęcia decyzji pozytywnej NAC zwraca się do komitetów NATO o wypracowanie możliwych wariantów odpowiedzi NATO na istniejącą sytuację kryzysową, co w praktyce oznacza przejście do fazy 3^łl°.

Faza 3

Jej celem jest wypracowanie strategii odpowiedzi Sojuszu na istniejący kryzys. Odpowiedź NATO może polegać zarówno na wprowadzeniu wybranych środków reagowania kryzysowego, jak również na podjęciu decyzji o operacji militarnej. Podczas tej fazy określane zostają cele do osiągnięcia oraz pożądany stan końcowy. Podczas przygotowywania wariantów odpowiedzi dla każdego z nich musi zostać oszacowana wielkość sił i środków niezbędnych do ich realizacji. Etapem końcowym tej fazy powinno być wypracowanie przez NAC dyrektywy inicjującej (NAC Initiating Directive), w oparciu o rekomendacje przygotowane przez najważniejsze komitety NATO. Komitet Wojskowy odpowiedzialny jest za przygotowanie strategicznych zaleceń w zakresie militarnym (Strategie Military Advisc) w oparciu o ocenę militarną przygotowaną wcześniej przez SACEUR. Komitet Polityczny przygotowuje zalecenia w zakresie politycznym, a SCEPC w zakresie planowania cywilnego. Grupa Koordynacji Politycznej może natomiast zostać poproszo-

’^lu W niektórych przypadkach faza 21 ) ittog) zostać poleczone, aby skrócić czat oraz podnićłć efektywność dżin lania. Podczas rycli faz procesu zarządzania kryzysowego NATO może również prowadzić konsultacje w ramach EAPCfParuicrsrwa dla Pokoju, Rady NATO-Rosp, Komisji NATO-Ukramu oraz Dialogu śródziemnomorskiego. Może prowadzić konsultacje z innymi organizacjami międzynarodowymi, ONZ, UE, OBWE. Ponadto, jeżeli podczas tych faz NATO zdecyduje, k któryś z wariantów militarnych będzie wymagał zaangażowania państw nicnalezijcych do NATO, konsultacje prowadzone Seajj z tym państwem.