geografia gr IV

ćH.N&oee

nawozów azotowych wykorzystującą gaz ziemny i koksowniczy, zlokalizowaną nad rzekami z uwagi na wodochłonność produkcji. Zakłady azotowe znajdują się nad Wisłą we Włocławku i Puławach, nad Dunajcem w Tarnowie, a także nad Odrą w Policach i Kędzie-rzynie-Koźlu.

nawozów fosforowych, która wykorzystuje produkowany na miejscu kwas siarkowy oraz importowane ^fosforyty. Ponieważ większość nawozów fosforowych jest niskoprocentowa, ich produkcja odbywa się w pobliżu rynków zbytu - terenów intensywnego rolnictwa. Zakłady fosforowe zlokalizowane są: w Luboniu koło Poznania (Wielkopolska i Kujawy); w Tarnobrzegu (Wyżyna Lubelska i Opatowska); w Gdańsku (Żuławy) - fosforyty dowożone są tam drogą morską; w Policach koło Szczecina.

PRZGMYSŁ CHGMII NIGORGANICZNGJ

Mocne strony:

wykwalifikowano siła robocza

możliwość produkcji krótkich serii ekskluzywnej, wysokiej jakości elektroniki użytkowej

PRZGMYSŁ GŁGKTRONICZNY

Słabe stroni

konkurencjo ze sjrany tanieli wyrobóy renomowanyćn firm produkowanych w Azji Południowo-Wschodniej

niski/topień specjalizacji i ograniczone rynki zbytu liemożliwiają akumulację 'kapitału na modernizację produkcji dukcja kabli traci na znaczeniu z uwagi na coraz częstsze stosowanie w telekomunikacji światłowodów.

Przemyśl elektroniczny zajmuje się zarówno produkcją podzespołów elektronicznych, jak i składaniem wyrobów z podzespołów sprowadzanych z zagranicy. Źakłady elektroniczne zlokalizowane są w Kwid/yniu, Pruszczu Gdańskim, Piasecznie i Pruszkowie. Produkują telewizory. Mają znaczącą konkurencję ze strony wielkich koncernów zagranicznych, które przenoszą produkcję do krajów dyspor/ujących bardzo tanią silą roboczą, obniżając isób cene towarów.

Przemysł chemiczny

/• 'ł p b lo (.t-u o yw , O. ^te    JO nowozy ze strony

Przemysł' chemii nieorganicznej⁷ zaliczany jęst do / rolnictwa /

przemysłu ciężkiego z uwagi na wodochłonność, ma- ^r'^ T^nol^opyt na kwas teriałochlonność oraz uciążliwość dla środowiska. f ^ *3fijl_0Wy w związku ze Główne gałęzie przemysłu chemii nieorganicznej:    V')%rrKłP.m nrnrlnkrii nnli

kamiennej i produkcja sodv kaustycznej, chloru 4^^fosforov/ych oraz kwasu solnego. Wyżej wymienione substancj znajdują zastosowanie w produkcji środków piorących, papieru,"sztucznego jedwabiu. Z uwagi na materiałochłonność ośrodki przemysłu sodowego zlokalizowane są w pobliżu miejsc wydobycia soli, tj. w/Inowrocławiu, Janikowie i Bydgoszczy.

Wyjątkiem są zakłady w Brzegu Dolnym, j Produkcja kwasu siarkowego odbywa się w miejscach jego wykorzystania z uwagi na uciążliwość transportu tej żrącej substancji. Kwas siarkowy znajduje zastosowanie przede wszystkim w rafinacji^mpy-iiaftowej oraz przy produkuj i nawozów-sztueznych.

Produkcja nawozów sztucznych dzieli się na produkcję:

5labe strony

duża uciążliwość dla środowiska podnosi koszty produkcji 'wskutek ponoszenio opłat za korzystanie ze środowiska,

konieczność inwestycji proekologicznych podnosi koszty produkcji

nadprodukcja żywności w krajach Unii Europejskiej może ograniczyć produkcję rolną, a w związku z tym zużycie nawozów

spadek produkcji nawozów fosforowych pociąga za sobą spadek produkcji kwasu siarkowego

uzależnienie produkcji nawozów ozotowych od dostaw i cen gozu, co ma związek z uzależnieniem od jednego dostawcy -Rosji

wyczerpywanie się złóż siarki rodzimej (40 min ton)

Mocne strony

dostępność i duże zasoby złóż soli kamiennej (8,4 mld ton)

potencjalny wysoki popyt

r* ►

gałęzie przemysłu chemii nieorganicznej: Przemysł sodowy zajmuje się przetwórstwem soli JUv~

fostem produkcji paliw lynnych i nawozów

—

:je I |

Mocne strony

►    doświadczenie w produkcji,

►    dostępność półproduktów dostarczanych przez rafinerie i zokłody karbochemiczne

►    wzrost zapotrzebowania na polipropylen i polietylen

w związku z produkcją opakowań w przemyśle spożywczym

Przemyśl chemii organicznej jest zaliczany do najnowocześniejszych działów przemysłu. Stanowi on dźwignię postępu technicznego. Większość gałęzi przemysłu chemii organicznej wykorzystuje związki chemiczne Jwyprodukowane przez przemysł chemii nieorganicznej (soda kaustyczna, kwas siarkowy i sol-ny) lub proste związki organiczne wyprodukowane przez zakłady koksochemiczne, karbochemiczne i petrochemiczne. Głównym producentem półproduktów organicznych są zakłady rafineryjne w Płocku. Główne gałęzie przemysłu chemii organicznej: przemysł tworzyw sztucznych produkujący granulaty tworzyw sztucznych (polietylenu, polistyrenu, PCV) w Pionkach, Wąbrzeźnie, Pustkowie oraz wyroby z tworzyw sztucznych,

$ przemysł włókien syntetycznych produkujący stilon w Gorzowie, elanę w Toruniu i anilanę w Lodzi,

9 przemysł włókien sztucznych produkujący sztuczny jedwab i wiskozę w Jeleniej Górze, Tomaszowie Mazowieckim oraz Sochaczewie.

PRZEMYŚL TWORZYW ORAZ WŁÓKIEN SZTUCZNYCH I SYNTETYCZNYCH

Słabe strony

►    produkcjo wyrobów

z tworzyw sztucznych jest przenoszona do krojów Azji dysponujących tonią silą roboczą

►    spadek popytu na włókno sztuczne i syntetyczne

w związku z przenoszeniem produkcji przemysłu włókienniczego do krojów dysponujących tanią siłą roboczą

►    produkcja mało zaawansowanych technologicznie tworzyw sztucznych

rii, Warszawie i Bydgoszczy. ,

Przemysł farmaceutyczny produkuje

Przemysł gumowy opiera się na wykorzystaniu kauczuku syntetycznego używanego do produkcji opon i dętek w Dębicy, Olsztynie oraz detali gumowych, uszczelek, obuwia itp. w Wolbromie, Poznaniu, Grudziądzu i Sanoku.

Przemysł chemii gospodarczej oraz kosmetyczny spotyka się z dużym zainteresowaniem zarówno ze strony wielkich koncernów międzynarodowych, jak i inwestorów krajowych, gdyż produkuje dobra powszedniego użytku. Ośrodki przemysłu chemii gospodarczej jmajduja się w Raciborzu, Nowym

Złkltfy:

Q Q    wtucinycłł

wyrotyłw gixrxj*ych Go N*wyv* Mtucinycfi

X X aztucrnycft

Dworze Mazowieckim, Garwolinie, Górze Kalwa-

/

lekarstwa,

szczepionki, preparaty witaminowe, odżywki i środki opatrunkowe. Podstawowym czynnikiem lokalizacji są zasoby wykwalifikowanej siły roboczej i możliwość kooperacji z ośrodkami naukowo-badawczymi, akademiami medycznymi. Większość zakładów farmaceutycznych zlokalizowana jest w dużych miastach albo w icłi pobliżu. Głównymi ośrodkami są/ Poznań, Warszawa, Kraków, Jelenia Góra, Grodzisk Mazowiecki, Tarchomin, Pabianice, Kutno.

Rys. 133.    Zokłody chemiczne w Polsce