Image174 (3)

Podstawy

188f>ytes

1	1_	13 a—		>	ł	\\
adapation ' fieid lanflth	disconttnuallly Irdicator	random accas Indicator	elan atream prloity Indicator	Sflauft	optional fołdt

8-*n₃    8*114

Rys. 54

Rys. 55

a	1	•sr	-=Y-	i._: --1
			-1—1
.'■V”		7ST		OB	1 |

zawartość. Pozostałe 16 bajtów to dane kontrolne. Jak wskazuje rysunek 53, niektóre pakiety-raraki niosą informację o obrazie telewizyjnym, inne o towarzyszącym dźwięku, inne o napisach, jeszcze inne - rozmaite dane, na przykład rozszerzoną informację o programach (EPG), serwis pogodowy, dane abonentów związane z kanałami płatnymi, informacje giełdowe, aktualizację oprogramowania dla dekoderów oraz multimedialne dane cyfrowe r Internetu (Internet przez satelitę). Szczegóły dotyczące budowy pakietów są złożone - dają o tym pewne pojęcie rysunki 54 i 55.

Warto wiedzieć, że 13 bitów każdego pakietu (13 bitów to niecałe dwa bajty) to tzw. identyfikator pakietu PID (Packet IDenti-fier). Pakiety o tym samym numerze PID niosą sygnały wideo i audio poszczególnych programów, zakodowane według standardu MPRG-2. Rysunek 56 pokazuje zrzut z ekranu przyrządu pomiarowego - analizatora MTS-200 firmy Tektronix, monitorującego strukturę i poszczególne pakiety strumienia transportowego MPEG-2.

W każdym, nawet najprostszym odbiorniku cyfrowej telewizji satelitarnej sprawdzane są PID-y wszystkich odebranych pakietów-ra-mek, a do dalszej obróbki przesyłane są tylko tc, które zawierają dane potrzebne w danej chwili do danego zastosowania. Dlatego w „satelitarnych" materiałach informacyjnych często spotyka się informacje o numerze PID związanym na przykład z danym programem (PID wideo - VPID) czy dźwiękiem w- konkretnym języku (PID audio - APID).

Użytkownik, a właściwie procesor w odbiorniku może ze strumienia transportowego wybierać pakiety o potrzebnych PID-ach, co na przykład daje rozmaite możliwości skojarzenia przekazu wideo z jednym z dostępnych kanałów dźwiękowych. Można do obrazu dodać dźwięk w wybranym języku lub wybrać między „zwykłym" dźwiękiem stereofonicznym w standardzie MPEG1 a wielokanałowym dźwiękiem w standardzie AC3 (o ile jest dostępny)

Korekcja błędów

Strumień transportowy oprócz właściwej informacji oraz danych adresowych zawiera tez składniki pozwalające na korekcję błędów. Wykorzystano bowiem dwa, a nawet trzy mechanizmy chroniące przed błędami i zagubieniem pakietów (stosowane także w innych systemach przekazu i zapisu informacji). Jeden to kontrola parzystości wg standardu Rceda-Sulumona, drugi to korekcja FEC -Forward Error Correction, według standardu Viicrbiego, trzeci to tak zwane przeplatanie pakietów, zmniejszające szansę na gubienie sąsiednich porcji informacji. Zastosowane mechanizmy korekcji w oczywisty sposób zmniejszają zawartość w strumieniu „informacji właściwej”, ale co bardzo ważne,

znacznie poprawiają odporność na zakłócenia, ponieważ strumień zawiera nadmiarowe bity, które nie tylko pozwalają wykryć błędy, ale też je naprawić. Mechanizm FEC jest elastyczny, a nadawca może wybrać stopień i skuteczność korekcji. Najsilniejsza jest korekcja FEC=l/2, co oznacza, że tylko połowa danych to „właściwe dane”, natomiast pozostała połowa to nadmiarowe informacje korekcyjne, pozwalające odzyskać prawidłową treść nawet w przypadku poważnych zakłóceń i błędów. Najsłabsza korekcja to FEC=7/8, gdy tylko 1/8 bitów to informacja nadmiarowa, a 7/8 to „prawdziwe dane". Najczęściej stosowana jest korekcja FEC=3/4, gdzie 75% przekazu to użyteczne, „dane właściwe".

Odbiornik-dekoder FTA

Wykorzystanie kompresji MPEG-2, modulacji QPSK oraz odpowiednie złożenie danych w strumień transportowy pozwoliło zrealizować elastyczny system cyfrowej telewizji satelitarnej. Od początku istnienia telewizji cyfrowej w standardzie DYB przewidziano jednak dodatkową ważną możliwość - szyfrowania (dodatkowego kodowania) przekazu,

żeby wybrane programy dostępne były tylko dla odbiorców, którzy wniosą opłatę. I taka właśnie sytuacja występuje w przypadku dwóch krajowych „dostawców"; Cyfrowego Polsatu i Cyfry+. Abonent otrzymuje specjalną kartę kodową, płaci za jeden lub kilka pakietów i może oglądać to. za co zapłacił. Dodatkowo może także oglądać wszystkie programy nieszyfrowane (niekodowane). Kto nie chce korzystać z takich płatnych pakietów,

62 Lipiec 2006 Elektronika dla Wszystkich