) jMag a n
lektroniki
Uży t k o w ej
dodatek
do
miesięcznika
f//ft **K,X</sSAi<d
Poznać i
zrozumieć sprzęt
Część 1
Płyta CI), wprowadzona na początku lat 80., zapoczątkowała cyfrową rewolucję w zakresie odtwarzania dźwięku, potem również zapisu dowolnych danych cyfrowych. Ogromne znaczenie miało też wprowadzenie w drugiej połowie lat 90. płyty 1)VD, która z kolei zrewolucjonizowała rynek odtwarzaczy wideo. Czy podobnie ważną rolę odegra rodząca się na naszych oczach płyta Blu-ray? A może .jej aktualny rywal - płyta HD-DVD7
Kluczowym czynnikiem powalającym zwiększać pojemność płyt optycznych jest zmniejszanie rozmiarów elementarnych nośników informacji - pilów. Podstawowa zasada jest prosta - zmniejszenie rozmiarów' pitów o po-\wwę daje czterokrotny wzrost gęstości zapisu i pojemności płyty.
Produkcja fabrycznie nagranych płyt z coraz drobniejszym zapisem jest możliwa, natomiast problemem jest odczyt i nagrywanie płyt zapisywalnych przez użytkownika. Technika doszła tu do fizycznej granicy - żeby odczytać zapis optyczny, średnica plamki oświetlającej płytę musi być porównywalna z rozmiarami pitów. Na przeszkodzie stoją tutaj podstawowe właściwości światła - promieniowania lasera czy innego źródła nic można zogniskować w plamkę o dowolnie małej średnicy. Czym mniejsza długość fali światła, w tym w mniejszą plamkę da się zogniskować - trzeba wykorzystywać światło o mniejszej długości tali. W odtwarzaczach CD na początku przew idziane były półprzewodnikowe lasery wytwarzające promieniowanie podczerwone o długości foli 830nm, a obecnie powszechnie stosowane są tam lasery o długości fali 780nm. W odtwarzaczach DVD odczyt oraz zapis płyt DVD R i RW dokonywany jest za pomocą światła czerwonego o długości fali rzędu 650nm. Natomiast w najnowszych płytach Blu-ray wykorzystywane jest światło nie bieskiego lasera o długości fali około 400nm. czyli 0.4 mikrometra Ilustruje to rysunek 1. pochodzący z materiałów firmy Philips.
W elektronice dla Wszystkich w dziale MEU ukazało się kilka artykułów związanych z omawianym tematem DVD. {Pranie) wszystko o DVD - EdW 5/1998 str 69. Duży kawałek tortu, czyli nagrywanie DVD - EdW 3/2002 str. 62. Fascynujący i dziwny temat historii niebieskiego lasera omówiony był w EdW' 4/2002 str. 65 w artykule Błękitna afera.
Wysiłki konstruktorów niebieskiego lasera w końcu zostały uwieńczone sukcesem i możliwe było stworzenie najpierw- prototypów-, a potem rynkowych urządzeń wykorzystujących płyty o pojemności znacznie większej niż DVD. Na przykład juz w roku 2001 koreański koncern LG przedstawił prototyp płyty i od twarzacza z niebieskim laserem.
W lutym roku 2002 dziewięć firm: Hitach:, Ltd., LG Electronics Inc., Matsushita Electric
Elektronika dla Wszystkich Kwiecień 2005 65