img066 (10)

jSZ* *“»

kwasem nadchlorowym po przekroczeniu punktu równoważnikowego stężenie powstałego nadchloranu zasady (BH+C10₄“) jest tak duże, że cofa całkowicie dysocjację powstającego nadchloranu wskaźnika (Ind H+C10₄~).

Zabarwienie wskaźnika w punkcie równoważnikowym zależy zatem od stałej tworzenia nadchloranu wskaźnika i stężenia kwasu nadchlorowego:

(4)

[Ind A] i_{nd HC}|_0i

⁼ '^Chcio‘

Stężenie kwasu nadchlorowego (C_HC10j) można obliczyć ze stałej tworzenia nadchloranu zasady:

Kf

bhcio, _ Cbhcio,

Chcio, • Cb

(5)

stąd:

(6)

„    _ Cbhcio.

^Chci°* bhcio, _ Kf - C_B

Połączenie równań 4 i 6 daje:

„Ind HCIO, „

Kf    ' CbhCIO,

_KBHCIO. _ _Cb

[Ind A] [Ind B]

Powyższe rozważania potwierdzają, że zabarwienie wskaźnika w środowisku niewodnym nie zależy od stężenia jonów wodorowych.

Tabela 11

Wartości stałych tworzenia nadchloranu wskaźnika (iy^Ind hcio.) ąi_a niektórych wskaźników w 100%

kwasie octowym [481.

Wskaźnik	HCIO,	Zabarwienie i odpowiadająca mu długość fali (nm)
		postać zasadowa	postać kwasowa
Czerwień chinaldynowa	1 ■ 10^7	czerwona, 525	bezbarwna, <375
Fiolet krystaliczny	6 • lO^6^/,) 2 • lOh A/,)	fioletowa, 590 niebieska, —635	niebieska, ~ 635 żółta, 435
Sudan III	7- 10^2	żółta, 512	niebieska, 613 (barwa przejściowa czerwona)
Sudan IV	5 • 10^2	czerwona, 512	niebieska, 615

Wskaźniki stosowane w acydymetrii w środowisku niewodnym muszą mieć słabszy charakter zasadowy niż zasada oznaczana. W punkcie końcowym, gdy cała oznaczana zasada przejdzie w nadchloran, tworzy się nadchloran wskaźnika.

Na przykład fiolet krystaliczny (p. dodatek — wskaźniki, str. 330) wg Brucken-steina i Kolthoffa [48] reaąuje^z kwasem nadchlorowym w następujący sposób:

lnd|CI0₄© + HCI0₄ -pt Ind H²®[CI0₄®]₂ Ind H²®[CI0₄©]₂ + HCI0₄ 5* Ind H₂³®[CI0₄®]₃

302