img072 (34)

Ospa ptaków iyariola avium)

Na ospę chorują kury i indyki jak również gołębie, przepiórki i ptaki ozdobne. Poxvirus avium wnika przez błony śluzowe głowy i poprzez skórę, skąd przedostaje się drogą krwi do narządów wenętrznych - przede wszystkim wątroby i szpiku kostnego (pierwsza wiremia), gdzie ulega replikacji. Po namnożeniu wirus ponownie dostaje się do krwi (druga wiremia) i zostaje rozniesiony po całym organizmie, wnikając do błon śluzowych, skóry i narządów wewnętrznych, gdzie ulega dalszej replikacji. Na skórze nieopierzonej części głowy, steku, a czasem także dolnej powierzchni skrzydeł, szyi i tułowia powstają mniej lub bardziej liczne, twarde, szaro-czerwone lub szaro-żółte guzki pokrywające się żółtawym lub czerwonym strupiastym wysiękiem.

W obrazie histologicznym guzki te złożone są z namnożonych komórek nabłonka zawierających w zwakuolizowanej często cytoplazmie okrągłe lub owalne ciałka wtrętowe. W preparatach rutynowych barwią się one bladoróżowo, a bardziej wyraziste stają się po zabarwieniu Sudanem III. Zmianom w naskórku towarzyszą nacieki zapalne skóry właściwej. W miejscach w których doszło do całkowitego rozpadu nabłonka, zagęszczone nacieki komórkowe w skórze właściwej tworzą pas demarkacyjny. Po kilku tygodniach powstałe strupy stopniowo odpadają.

W postaci śluzówkowej choroby obserwujemy biało-żółte czasem serowate, rzekomodyfterytyczne naloty na powierzchni błony śluzowej jamy dzioba, gardzieli i krtani, po usunięciu których pozostają płytkie nadżerki. Mogą się one wtórnie rozprzestrzeniać także na spojówki oka.

Zmianom na skórze i błonach śluzowych towarzyszą często cechy posocznicy ze zwyrodnieniem narządów miąższowych i obrzękiem śledziony.

90