img214

szych efekt końcowy w zabawach konstrukcyjnych nie jest jeszcze istotnym momentem działania, które przeważnie jest celem samo w sobie.

Budowle i konstrukcje dzieci starszych stają się coraz doskonalsze. Plany budowli tworzone w wyobraźni są już tylko schematem, bo w realizacji są ulepszane, zawierają więcej szczegółów. Dzieci starsze pokrywają domy dachem, wytyczają drogi, budują mosty, garaże, hangar^, konstruują okręty i całą flotę. Są to już coraz częściej zabawy zespołowe.

W przeciwieństwie do młodszych, dzieci starsze są bardzo zainteresowane końcowym efektem budowy, pragnąc ją dłużej zachować, nawet na dni następne, w których doskonalą ją i uzupełniają. Zabawa konstrukcyjna często staje się zabawą tematyczno-kon-strukcyjną.

Zabawy tematyczne

Zabawy tematyczne wyznaczają granicę stopnia rozwoju dzieci młodszych i starszych. Ubóstwo doświadczeń dzieci młodych, mały zasób słownictwa, a co najważniejsze odnoszenie się do wszystkich sytuacji w otoczeniu z pozycji własnej osoby i swoich potrzeb sprawia, że zabawy tematyczne dzieci 3—4-ietnich różnią się bardzo od tego samego rodzaju zabaw dzieci 5—6-letnich. Zasadnicze różnice to: zakres treści, czas trwania, liczba dzieci biorących udział w zabawie. Zabawy te zaczynają się już w drugim roku życia. Dziecko np. podłożywszy pod głowę gazetę zamiast poduszki udaje, że śpi, naśladuje czynności osób ze swego otoczenia. Już w tym okresie daje się zauważyć, że odczuwa ono pewną przyjemność grania roli. O ile dzieci 2-letnie naśladują osoby znajdujące się w ich otoczeniu, to młodsze dzieci przedszkolne potrafią odgrywać role osób dorosłych na podstawie utrwalonych wyobrażeń. Sytuacje naśladowane odzwierciedlają realne życie. W zabawach tych posługują się przedmiotami, których kształt określa ich przydatność do różnych zabaw (deska może być łódką czy piłą). Dziecko wytwarza sobie obraz różnych sytuacji, odgrywając je w zabawie.

Zabawy dzieci młodszych trwają krótko — od kilku do kilkunastu minut zaledwie, gdyż każdy nowy bodziec wywołuje w wyobraźni dziecka nowe skojarzenia, w związku z którymi tworzy ono nową sytuację zabawową. Tak np. dziecko karmiące laleczkę na widok rówieśniczki spacerującej z dzieckiem w wózeczku porzuca natychmiast swoją czynność, szuka wózeczka, by bawić się tak samo. W młodszym wieku przedszkolnym o wiele większą rolę gra naśladownictwo niż wyobraźnia — dziecko mniej tworzy, a więcej odtwarza. Dzieci bawią się indywidualnie obok siebie w to samo, nie współdziałając z sobą.

18    Pierwsze zarysy współpracy można już dostrzec w piątym, a na-