img250 (7)

250

Pomiar pralnio szczeń poziomych

Pomiary "be zwzględaych przemia szczeń dotyczą określenia prztusunięcia poziomego (spełzania) punktów nad eksploatacją i należą w ogólności do skomplikowanych zadań geodezyjnych. Istotę ich, stanowiąc odpowiedni dobór osnowy geodezyjnej, opartej na stałych punktach odniesienia układu współrzędnych, i pożądana wysoka dokładność mierzonych elementów osnowy (kąty 1 długości). Czynniki te wywierają główny wpływ na dokładność o-kraślenia prsomieszczania poziomego punktu nad eksploatacją, dlatego beż ten rodzaj pomiarów nie jest często wykonywany, choć jego znaczenie poznawcze jest należycie doceniane.

Stosunkowo najłatwiej można wykonywać pomiary przemieszczeń poziomych przy eksploatacji wyodrębnionych pokładów, wokół których istnieje nienaruszona powierzchnie. Punkty odniesienia uznay/ane za stałe tworzą wówczas prostą koatrukcję geometryczną, z której w łatwy sposób określi się wielkości przesunięć. Tak np. przyjmując dla punktów linii. B-K. (rys.261) początek układu współrzędnych w punkcie 3, zaś wzdłuż linii,E-& oś +y, . określenia składowych przesunięć jest bardzo łatwe. Zachodzi bowiem^ w pomiarze wyjściowym (odniesienia) wszystkie punkty tej linii mają wartości rzędnych z^ = O, zaś rzędne y.^ punktów przybierają wartości zmierzonych odcinków poddanych sumowaniu. Wartościami przesunięć składowych wzdłuż csi +y będą różnico między sumowanymi odcinkami w pomiarze aktualnym (końcowym) a wyjściowym. Przyrosty wzdłuż osi x trzeba pomierzyć natomiast jako wartości odchylona w lewo lub w prawo od linii 2-&*

Jeżeli linie Ś-B i C-D (rys. 261) 3p8łniają warunki geometryczna prostych sieci, to obliczanie współrzędnych ich punktów badawczych jest łatwe. S przeciwny® razie punkty skrajne tych linii powinny być związane koniecznymi związkami geometrycznymi dla obliczenia współrzędnych wszystkich punktów ur przyjętym układzie lokalny© łub państwowym.

2ls obszarach skoncentrowanej eksploatacji górniczej istnieją poważne trudności bezpośredniego znalezienia terenu, który zapewniłby stełoóó punktów odniesienia, stąd opisywany przykład (rys. 261) należy do rzadkości. Zachodzi nawet potrzeba zlokalizowania takich punktów wewnątrz górotworu [7J_t czyli poniżej poziomu eksploatacji. Wynie sicnie ich na powierzchnię przez szyby stwarzają punkty nawiązania na pćwisrzchni, które leżą wówczas prawie w centrum badanego terenu i są wyznaczana z dużą dokładnością. 'Ha nich dopiero może opierać się si«ć powierzchniowa dostosowana do wyznaczania przesunięć punktów w liniach lub samych punktów rozproszonych. Przedstawiono informacjo potwierdzają pogląd, że dobór osnowy pomiarowej pod względem dokładnościowym odgrywa zasadniczą rolę v pomiarach przemiaszczeń poziomych.