292
292
wiec - Trichiocampus vimiru>lis Fali. Licznie występują zdobniki - Byctiseus i naliściaki -Phyllobius. ale nic tnają one większego znaczenia gospodarczego. Spośród motyli noto*,! no liczne pojawy w matecznikach i plantacjach dziwaczki widłogonki. nastrosza topole™, ca. prządki pierścienicy, kuprówki rudnicy i kuprówki złotnicy, narożnicy zbroje™ki Z owadów żerujących na powierzchni pędów niekiedy licznie występuje mszyca topolo, wa korowa - Pterocomma populewn Kall. oraz czerwce: Chionaspis salicis L. i Mylili* i* cusulmiL. Liście topoli minuje Lithocolletus populifoliella Tr i L tremulae Zll. Do najbardziej charakterystycznych szkodników topoli należy białka wierzbówka. jakkolwiek największe defoliacje powodowane przez ten gatunek na topolach mają miejsce w zadrzewieniach przydrożnych.
Białka wierzbówka - Leucoma (=Stilpnotia) salich L. Rójka odbywa się na przełomie czerwca i lipca przed zmierzchem (rys. 8.224). Samica składa około 400 jaj (czasem powyżej 1000) na powierzchni pni topoli, a przy masowym nyau.icn a pojawię także na liściach. Jaju są przykryte wydzieliną gruczo-
Biatka'wierzbówka Leuco- tów bitowych, która krzepnie w postaci białej pianki (rys. ma salicis L. (fot. S. Kinel- 8-225). Rozwój jaj w temperaturze 20-25'C trwa 7-10 dni. ski) a w I2*C od 21 do 23 dni. przeciętnie w warunkach natural-
Rysunek8 225
Ztoza iaj biatki wierzbówki na pędacfi (lot B. i Z Schnaider)
Rysunek 8.226
Gąsienica biatki wierzbówki (wg Nunberga, 1964)
nych S 16 dni (jąsicnicc po opuszczeniu ja) pozostają pr/c/kilka godzili w lusterkach, następnie udają się w korony, gdzie szkiclctyz.ują liście, przeważnie na ich dolnej stronic. Wczesną jesiemą - już w połowie września, po osiągnięciu II stadium larwalnego, kryją się w szczeliny kory. gdzie zimują w pojedynczych, małych, białych, lecz dość luźnych oprzędach. Na wiosnę, z chwilą rozwoju pączków przy średniej dobowej temperaturze powietrza +IO C. opuszczają zimowiska i udają się na żer na liściach. Żer rozpoczyna się od zewnętrznej części korony. Gąsienice samców przechodzą 7 stadiów larwalnych. samic - 8 stadiów' (rys. 8.226). Najbardziej intensywny żer. obejmujący około 90% zapotrzebowania pokarmowego gąsienic, przypada na dwa ostatnie stadia larwalne. Od połowy czerwca następuje przepoczwarcz.enie w luźnych oprzędach między liśćmi, na gałązkach i pniu. Czasem we wspólnym opr/ęd/ie przepoczwarcza się ponad 20 gąsienic razem. Wylęg postaci dorosłych następuje po 2-3 tygodniach. Generacja jest jednoroczna.
Białka wierzbówka ma bardzo wielu wrogów naturalnych, szczególnie z. pasożytniczych rączycowatych. Gąsienice i poczwarki bialki wierzbówki są niszczone także przez, owadożeme ptaki (szpaki, kukułki i i drapieżne owady. np. larczówko-walc - Pentalomidae.
Białka wicr/hówka występuje w całej Polsce, z wyjątkiem gór. i żeruje na różnych gatunkach topól (szczególnie chętnie na topolach balsamicznych i i na w ierzbach i także na wydmach na wierzbie kaspijskiej). Co kilka lat dochodzi do masowych pojawów tego szkodnika w zadrzewieniach śródmiejskich, co prowadzi do pełnej dcfoliacji topól rys 8.227). Jakkolwiek regeneracja ulistnienia następuje już. po 2-3 tygodniach, to straty przyrostu są wymierne. Szkody mogą być zwiększone, jeśli po silnej dcfoliacji następuj ostra i wczesna zima. Wówczas niczdrewnialc pędy. a nawet cale młode drzewa zamierają.
Jolek wicrzbowicc - Trichiocampus \iminalis L. Rójka następuje na wiosnę, po rozwoju liści topoli. Samica składa jaja w dwóch rzędach po 7-11 szl. w nacięciach na ogonkach liściowych. Ogonki liściowe nabrzmiewają pod wpływem uszkodzenia. Owłosione larwy żerują gromadnie na dolnej stronic liści (larwy pilecznicy wierzbowe: ptasia pótnocnika - patrz rys. 8.228. brzęczaka żerują na krawędzi liścia), najpierw ic szkielety żując. następnie ogryzając aż. do ogonka liściowego. Żer trwa aż do późnej jesieni, po . zym larwy przcpoczwarczają się w szczelinach kory na pniu. w nieregularnym oprzędzic
Rynnica osinówka - Melasoma (= Chrysomela) popuh I Chrząszcze vi ■ ją się na wiosnę z chwilą rozwijania się liści topól, na których żerują, wy grsz.ii ;, .. oko wato brzegi. Jeśli wyjście chrząszczy z zimowiska wyprzedzi rozwój liści. wow. o ■ zają pączki i korę na najmłodszych pędach. Wkrótce przystępują do kopulacji, po ez\ m -.i mice składają jaja na dolnej stronic liści (rys 8.229). W jednym zlozu jest około C . 11 barwy sicny palonej lub różowych, wydłużonych i przytwierdzonych icdno obok Jm wierzchołkiem do podłoża. Razem samica składa około IS0 jaj. Stadium iata iru.i około