i myślenia młodych ludzi, co jak wiadomo nastąpiło w lalach 80 minionego wieku.
3. Badania A. Guryckicj z lal 90., dotyczące nic tyle wartości, co światopoglądu i źródeł autorytetów we współczesnym święcie. Interesująca jest defini-cja samego pojęcia, którą posługuje się autorka, rozumiejąc przez światopogląd „subiektywny obraz realnego świata w umyśle grupy, jej przedstawi1 cieli, ujmowany w kategoriach myślenia potocznego bez względu na udział w kształceniu"1".
W wyniku przeprowadzonych badań wydzieliła ona trzy kategorie światopoglądowe:
- humanistów (skoncentrowani na problemach etycznych, filozoficznych. religijnych, cenią najwyżej prospołeczno#, afiliację człowieka, jego godność, przyznają się leź do odczuwania zagrożeń egzystencjalnych);
- pragmatyków (skupieni na działaniu i pracy, nic zaś refleksji czy pogłębionej analizie rzeczywistości, interesują się problemami ekonomicznymi i cywilizacyjnymi):
- społeczników (skupieni na analizie uwarunkowań społeczno-politycznych, jakie kierują działaniem ludzkim, nadając wysoką rangę demokracji i wartościom obywatelskim).
Ogółem w wypowiedziach młodych badanych przez te autorkę w połowią lat 90. dominują następujące wartości:
- afiliacja
- prospołeczno#
- działanie
- demokracja
- człowiek
- praca
- godność.
Wraz z wartościami i światopoglądem zmieniają się także źródła autorytetów. Początkowo młodzież wskazywała na osoby bohaterów, polityków, działaczy i wychowawców. Stopniowo ich miejsce zaczęła zastępować rodzina, rówieśnicy i inne znaczące osoby z otoczenia apołeczncgo. Wraz z postępującą alienacją, wzrostem industrializacji, tempa tycia, wzory osobowe młodych dotknięte zostały depersonalizacją. Okazało się, te młodzież nie widzi na ogól w roli przewodnika życiowego czy autorytetu nikogo konkretnego i wskazuje
raczej na cechy niż określone osoby Źródł--dorytetó* | inti^s Vj I irt-r*-
• staje się Ba powrót rodzina, autorytet Koiooła zastąpiony MB|l p^pri-j Boga, szeroko jednak rozumianym i me noszącym znamion diopowsk—■ moralnego. Przełom nastąpił dopiero pod koniec lat 90 .. kiedy wysoką pozycję umocnił poprzez swą naukę, działalność ekumeniczną. • przede wszywkom otwartą postawę wobec młodych polski papież Jan Paweł II
Przemiany historyczne dotyczące ewolucji autorytetów na przestruni lal przedstawia poniższe zestawienie.
Tkaetą 5 gwcaic|a tof oaefcowym i typ0«r a ,>n p|Sit>a aa pmttnmt flWjOw
Na jego podstawie stwierdzić można, że niegdysiejsze miejsce autorytetów rozumianych jako wzorce pozytywnej identyfikacji zajął w świadomości młodych ludzi kult grupy. Siła identyfikacji z grupą przy bicra różną intensywność, od komentowanych szeroko w mediach epizodów integracji towarzyszących dramatycznym okolicznościom śmierci JPII. po bardzo płytkie identyfikacje o charakterze nostycznyra1” podczas meczów piłkarskich, koncertów muzyki młodzieżowej czy innych wydarzeń w skali lokalnej i krajowcy Brak autorytetu w postaci wzorca osobowego, łub posiadanie takiegoż jedynie
“ Tabela korneau wyttMcaNaa M. dotyczącym pczcnńa aawymAer
i *w cnbo»yt> m \ t ignlnopoUkim NSiytiuay t UYoclaw. Wtoc-
1—r 20041—Wnaty niepublikowane).
m ho t KnMwiki. ffnfcwwł wfUn—f/yi *) b«aiBHu MnuWM. UH
19*2. łwnąnot may kancaacji iwąnn 102 • • Minlil
A GuryAŁ(ied.).JiA Imtie tpoilnfga/ą Żak. Warszawa IWH