IMG#53

SO Polska wobec zapienia terroryzmem morskim

nie do jego wywołania. Przykładem takiego ujęcia fM jest pogląd B. Jenkisa, który definiuje terroryzm jako: przemocy, indywidualne akty przemocy mające przede &|p||| kim wzbudzić strach”¹. Podobne ujęcie zagadnienia terro^' zmu zaprezentował J. Newton, przewodniczący senacki podkomitetu do spraw bezpieczeństwa i terroryzmu. Twi«gJ on, że terroryzm to: „groźba lub użycie przemocy mającej^ celu oddziaływanie psychologiczne na grupę szerszą od ||||§ średnio zaatakowanej”². Ten sposób definiowania tegop_rQ blemu wyrywa całkowicie terroryzm z kontekstu politycznego pomijając całkowicie przyczyny stosowania przemocy i || stawiane sobie przez sprawców, choć słusznie zwraca uwagę na podwójną przedmiotowość aktu terrorystycznego.

Przy definiowaniu terroryzmu jako zjawiska politycznego konieczne wydaje się dostrzeżenie w nim środka walki polity_C2. nej, sprowadzającej się do osiągania założonych celów. Cel₀. wość aktu terrorystycznego eksponuje E. David, określając terroryzm jako: „wszelki akt przemocy zbrojnej, który popełniony dla politycznych, społecznych, filozoficznych, ideologicznych czy religijnych celów gwałci wśród zasad prawa humanitarnego te, które zabraniają okrucieństwa, barbarzyństwa, atakowania ■niewinnych lub obiektów niewojskowych”³. Mankamentem tej definicji jest użycie niejednoznacznego określenia „prawo humanitarne”. Podobnie, choć w sposób bardziej ogólny, terroryzm postrzega J. Schreiber, który określa terroryzm jako: „politycznie umotywowaną przemoc wymierzoną w niewinnych używaną jako broń przeciwko państwu”⁴. Mocniej jeszcze polityczny charakter aktu terrorystycznego został uwypuklony w Małym Oxfordzkim Słowniku Historii Świata w XX wieku

Terroryzm i jego rolo we współczesnych stosunkach międzynarodowych 51

definiującyzn terroryzm jako: „metodę walki politycznej polegającą zia selektywnym lub kompleksowym stosowaniu przemocy wobec przeciwników, obecną w ideologii radykalnych ruchów społecznych i politycznych (zarówno lewicowych, jak i prawicowych)”⁵. Definicja ta nie eksponuje jednak w sposób należyty tego, że ofiarami aktów terrorystycznych padają bardzo często osoby postronne, których w żaden sposób nie można zaliczyć do „przeciwników” grupy terrorystycznej.

W podobny sposób omawiane zjawisko postrzega Jerzy Muszyński, twierdząc, że terroryzm to: „swoista strategia i taktyka osiągania zamierzonych celów, w ramach których akty przemocy, jakkolwiek najważziiejsze, łączą się z innymi sposobami działania”⁶. Zarówno jednak Muszyński, jak i Maty Oxfordzki Słownik nie ustosunkowuje się w sposób zadowalający do problemu zasięgu stosowania i posługiwania się terroryzmem. Pierwszy z wymienionych autorów problem ten pomija, a Maty Oxfordzki Słownik autorytatywnie wiąże terroryzm jedynie z działalnością ugrupowań ekstremistycznych. Podobnym zastrzeżeniem musi też zostać obciążona definicja Waltera Laąueura. Twierdzi on, że: „terroryzm to zbiorcze określenie różnych form stosowania przemocy umotywowanego politycznie, zwłaszcza przez rewolucyjne i ekstremistyczne grupy i pojedyncze osoby [...]. Jest terroryzm też przejawem politycznych walk lub nadużyć władzy, przy czym demokratyczne reguły i wzgląd na życie, nietykalność i mienie przeciwnika nie odgrywają żadnej roli, nie są brane pod uwagę”⁷.

Krok dalej posuwa się egipski znawca problemu A.G. Ezaldin. Definiuje on terroryzm jako „systematyczną praktykę gwałtu praktykowaną przez państwo lub grupę polityczną przeciw państwu lub grupie politycznej za pomocą kampanii

1

i ?• Jenkis, International Terrorism: A New Modę ofConflict, Los Angeles 1975, s. 11.

2

   Cytat za: K. Mroziewicz, Przecena strachu. Terroryzm od Paryża do Delhi, „Polityka” 1986, nr 41

3

   Tamże.

4

Cytat za: K. Karolczak, Encyklopedia terroryzmu..., s. 10.

5

   Mały Oxfordzki Słownik Historii Świata w XX wieku, Londyn 1992, s. 592.

6

   J. Muszyński, Istota terroryzmu politycznego, [w:] Terroryzm polityczny, Warszawa 1981, s. 19.

7

   Cytat za: M. Flemming, Terroryzm polityczny..., s. 11.