IMG 01 (2)

wychowawczych, a przede wszystkim wyzwalanie pozytywnej motywacji do czynnego w nich udziału. Dzięki wspólnemu planowaniu wychowawca klasy pozbywa się ryzyka prowadzenia zajęć, które nie odpowiadają zainteresowaniu uczniów i pozostają jedynie w sferze jego własnych życzeń.

Planowanie godzin wychowawczych przy współudziale uczniów może mieć następujący przebieg:

1.    Uświadomienie uczniom ważności ich osobistego udziału w planowaniu godzin wychowawczych; pragnie się w ten sposób uniknąć opieszałości i niechęci ze strony klasy w podejmowaniu zadań, które wcześniej wykonywał yjyłącznie wychowawca klasy; chodzi więc przede wszystkim o przełamanie nieufnego do niego stosunku i zapewnienie, że ustalony wspólnie plan będzie na pewno realizowany.

2.    Przedstawienie planu godzin wychowawczych klasie lub wspólne jego układanie; wyodrębnia się tu główne cykle tematyczne i odpowiednio je uszczegółowia, np. uwzględnia się cykle tematyczne o takim brzmieniu, jak bieżące sprawy klasy lub wewnętrzne życie w klasie, rocznice oraz aktualne wydarzenia • w kraju i świecie, interesujące uczniów problemy społeczno-mo-ralne lub ideowopolityczne, prace społecznie użyteczne na rzecz klasy, szkoły, środowiska (por. Krzysztoszek Z., 1971).

3.    Ustosunkowanie się uczniów do przedstawionego planu oraz jego ocena przez wychowawcę klasy; odbywa się ono zazwyczaj najpierw w zespołach kilkuosobowych, a następnie, na forum całej klasy; uczniowie ustosunkowując się do planu, mogą wspólnie poszukiwać odpowiedzi na następujące pytanie: Co jest wartościowe w zaproponowanym planie, a co należałoby zmienić lub ulepszyć i dlaczego? Wychowawca klasy wysłuchuje życzliwie wszystkich wypowiedzi i dzieli się z klasą własnymi odczuciami na ten temat.

4. Sformułowanie ostatecznej wersji planu oraz uzyskanie zgody uczniów i wychowawcy klasy na jego realizację; końcowe sformułowanie planu należy głównie do kompetencji nauczyciela, który zabiega o to, aby plan uwzględniał możliwości uczniów (także trudnych) i cieszył się powszechną akceptacją klasy; plan zatwierdza się większością głosów, w głosowaniu jawnym. i 3

5. Włączanie się uczniów do realizacji określonych punktów planu; odbywa się ono na zasadzie pełnej dobrowolności; uczniowie zgłaszają swój udział pisemnie lub ustnie na ręce wychowawcy klasy; wychowawca stara się pozyskać co najmniej 3—5 uczniów do zorganizowania każdej z zaplanowanych godzin wychowawczych, nie pomija w tym również uczniów nieprzystosowanych społecznie, dla których włączenie się do czynnego współudziału w organizowaniu godzin wychowawczych może być pierwszą udaną próbą sprawdzenia się w szkole.

Współudział uczniów (także trudnych) w przygotowaniu godzin wychowawczych odbywa się — jak w przypadku lekcji — najczęściej poprzez wykonywanie przez nich określonych zadań w zespołach lub indywidualnie. Uczniowiey podejmują się wykonania w zespołach zadań doraźnych i stałych. Polegają one m.in. na przeprowadzeniu wywiadu z osobami, które z uwagi na swój zawód i zajmowane stanowisko mogą udzielić wyczerpujących odpowiedzi na interesujące klasę pytania; przygotowaniu wystawki złożonej ńp. z książek popularnonaukowych, beletrystycznych; nagraniu na taśmie magnetofonowej audycji radiowej .lub telewizyjnej (reportaży, baśni, audycji na temat wydarzeń w kraju i świecie); przygotowaniu na, lekcję adapteru, magnetofonu, przezroczy, filmu; sporządzeniu gazetki, albumu, planszy; przygotowaniu dekoracji klasy, np. z okazji uroczystości klasowej; ustaleniu trasy i programu wycieczki jako projektu wymagającego zgody klasy; gromadzeniu wiadomości na tematy szczególnie interesujące uczniów, którzy pragną przedy-śkutować je na godzinach wychowawczych. Natomiast zadania wykonywane indywidualnie związane są nierzadko z obserwacją lub spostrzeżeniami dokonanymi w środowisku rodzinnym czy rówieśniczym i dotyczą różnych aspektów współżycia i współdziałania w grupie społecznej, które planuje się wspólnie omówić; dyskusją z rodzicami, krewnymi lub znajomymi dotyczącą zagadnień interesujących ogół uczniów klasy; wysłuchaniem audycji telewizyjnej czy radiowej; wyuczeniem się wiersza lub piosenki; wyszukiwaniem i gromadzeniem określonych wycinków z prasy dtp.

Istnieje również możliwość, współudziału uczniów w zbiorowym przygotowaniu godzin wychowawczych. Przejawia się ono

155