IMGA75 (2)

i

osobą dorosłą musi wejść w ów krąg pracy; ten aspekt I jej pobytu u krasnoludków jest łatwo uchwytny ' | Inne sensy — dawne, historyczne — łączące się z po- I staciami krasnoludków, wyjaśnić mogą, jakie dalsze zna- 3 czenia niosą ich osoby w omawianej opowieści. W eu« ! ropejskich baśniach i legendach zachowały się często II w stanic utajonym pozostałości wątków religijnych I z czasów poprzedzających chrześcijaństwo, wątków, któ- 11 rych chrześcijaństwo nie tolerowało wówczas, gdy znaj- I dowały one otwarty wyraz. Doskonała piękność królew-11 ny Śnieżki sugeruje daleki związek ze słońcem; imię I jej zdaje się łączyć z bielą i czystością silnego światła. I Według dawnych mniemań, wokół słońca krążyło sie- I dem planet, stąd siedmiu krasnoludków otaczających I królewnę śnieżkę. Krasnoludki (albo u ludów german-skich — gnomy) pracują pod ziemią, wydobywając me- ■ tale, a w dawnych czasach znano ich powszechnie tylko siedem — co stanowi jeszcze jedno wyjaśnienie, dla* 1 czego owych górników jest siedmiu. Z kolei w daw- ■ nej lilozotii przyrody każdy z siedmiu metali łączy ■ się z jedną z siedmiu planet (złoto ze słońcem, srebro ■ z księżycem ttd.).

Dla współczesnego dziecka wymienione sensy nie są ■ łatwo dostępne. Z krasnoludkami łączą się jednak inne ę Jeszcze znaczenia nieświadome. Nie ma krasnoludków j płci żeńskiej. W baśniach występują co prawda zawsze tylko wróżki, nie wróże, ale ich męskimi odpowiedni* ■ kami są czarodzieje; podobnie pojawiają się w tych I opowieściach i czarownicy, 1 czarownice czy wiedźmy-1 Tak więc krasnoludki to postacie baśniowe, które są t zawsze i tylko —Va więc z istoty swojej — postaciami I męskimi, lecz jednocześnie są to postacie zahamowane r W rozwojuj[Ci „maleńcy mężczyźni” o miniaturowych! ciałach, zajęci pracą górniczą — zręcznie zagłębiają się I w ciemne wydrążenia ziemi — przywodzą na myśl sko* I jarzenia ialliczne. Na pewno nie są to mężczyźni w sek* I sualnym znaczeniu słowa, gdyż właściwy i_m L_ogńh *_v.| cia, wyłączne zainteresowanie dobrami materialnymi I

i wykluczenie miłości wskazują na trwanie w stadium preedypalnym.¹

Na pierwszy rzut oka wydawać się może dziwne, ze postaciom symbolizującym egzystencją falliczną przypisuje się zarazem reprezentowanie okresu dzieciństwa poprzedzającego dojrzewanie, a więc tego okresu rozwoju, w którym wszelkie formy seksualności pozostają względnie uśpione. Krasnoludki jednak wolne są od konfliktów wewnętrznych i nie odczuwają potrzeby przekroczenia swej egzystencji fallicznej przez nawiązanie więzi miłosnych. Zadowala ich życie oparte na codziennym powtarzaniu dokładnie tych samych czynności, życie, o którym stanowi niezmienny rytm pracy w łonie ziemi, podobnie jak niezmiennie i bez końca, wciąż po tym samym torze, krążą planety na niebie. Właśnie tryb życia nie podlegający zmianom oraz brak wszelkich pragnień, aby cokolwiek w życiu zmienić, sprawia, że egzystencja krasnoludków podobna jest do egzystencji dziecka w okresie poprzedzającym początek dojrzewania. Dlatego też krasnoludki nie mogą rozumieć czy dzielić napięć wewnętrznych, które powodują, iż królewna Śnieżka nie jest w stanie oprzeć się pokusom królowej. Czynnikiem wywołującym niezadowolenie z dotychczasowego życia i skłaniającym nas do szukania nowych rozwiązań życiowych są właśnie konflikty; gdybyśmy byli od nich wolni, nie podjęlibyśmy nigdy ryzyka związanego z próbą przekształcenia na-

87

1

Obdarzanie każdego krasnoludka własnym imieniem 1 odrębnym charakterem. Jak się to dzieje w filmie Walta Disneya — w baśni niczym się one nie różnią od siebie — pozostaje w sprzeczności s naszym nieświadomym pojmowaniem, iż symbolizują one niedojrzałą, nie zindywidualizowaną Jeszcze formą egzystencji, którą królewna Śnieżka musi przekroczyć. Tego rodzaju dodatki do znanych baśni, oparte na ich mylnym rozumieniu, tylko pozornie przydają im ludzkiej treści, w Istocie tai mogą zniweczyć budzone przez baśnie zainteresowanie, gdyż utrud-niają właściwe uchwycenie Ich filcb«eęo «nnj. Poeto gplej