IMGE13

JACEK SZMATKA

procesy i reguły działania struktur socjometrycznych *

Zdolność grup spójnych do wywierania wpływu na członków i konsekwencje zjawiska. Badacze tej sfery zjawisk na ogół zgodnie stwierdzają, że grupy o wy»-Ropniu spójności wykazują skłonność do ścisłego kontrolowania postaw i dziali członków. Na tezę tę złożyły się wyniki wielu badań bardziej szczegółowych, w których stwierdzono, po pierwsze, silniejszą tendencję pojedynczych członków grup spójnych do wpływania na innych i ich większą podatność na takie wpływy (Back 1951; Schachter, Ellertson, McBride, Gregory 1951; Festinger, Gerard, Hyrno-vitch, Kelley, Raven 1952; Berkowitz 1954). Po drugie, zaobserwowano, iż’członkowie wysoce spójnych grup wykazują silniejszy konformizm wobec sądów większości, niż ma to miejsce w grupach mniej spójnych (Bovard 1951; Lott, Lott 1960; Wyer 1966), aczkolwiek niekiedy zwraca się uwagę, że regularność ta występuje jedynie wówczas, gdy konformizm skorelowany jest z efektywnością grupy, to jest gdy przez silny konformizm grupa uzyskuje wysoki poziom efektywności (Sakurai 19751. Po trzecie, grupy wysoce spójne przejawiają nie tylko skłonność do konformizmu, lecz także tendencję do odrzucania dewiantów. Na przykład Schachter (19511 stwierdził, że ci, którzy opierali się normom grupowym w wysoce spójnych grupach lub chodzili od standardów grupowych, częściej bywali odrzucani przez członków ^^rU^^>>    m^^a^° ^to miejsce w grupach o niskim stopniu spójności wewnętrznej

1^4)^{teŻ Festinger 195}°- Schachter, Ellerson. McBride, Gregory 1951; Emerson

szcttó?^{nia Schachtera} 0951) ujawniają ponadto szereg dalszych interesujących Kotun ie ^W- ^^l^^{2 w m}°mencie zlokalizowania dewiantów grupa zaczyna nasilać _nych jA ^{C 2 n}*^m* ^w celu przywołania ich do porządku. W grupach wysoce spój-potem ”^lUn‘*^covvame to początkowo jest częstsze niż w grupach mało spójnych. Grupy ₀ i ®^cydowanie rzadsze w grupach spójnych niż w grupach mało spójnych. ^n,sktm stopniu spójności są pod tym względem jakby bardziej stabilne -