IMG10

f 'mnc*scy/ < t/setfi, Hogćt Odłn

ich tam wiele), fłutwtir wideokfipów (f$óulrv(trd des dips)i to cała neo-tetewizja: skrócenie czasu trwamra ujęć, podporządkowanie się prawom rytmu i zmian intensywności itd. W neo-tclewizji wszystko toczy się szybciej „obrazy-fragmenty”, „obrazy rozbłyski”, „nbTazy-pufoacjc'^rTT^ W / (>f u intrrminnblr Anmnnt (1989, 96- 07) mówi interesująco o Jfr tyszyzacji tmumy”. Neo-telewizja funkcjonuje podobnie jak „wprowadzenie w fazę energetyczną”.

Możemy teraz spróbować podsumować to, co się dzieje przy przechodzeniu od p.ilco- do neo-te lewizji. Powróćmy najpierw do podstawowych założeń pa leo-te lewizji i przypomnijmy kilka krótkich zadożeń teoretycznych. Funkcjonując w „komunikowaniu”, palco-telcwizja ma za zadanie upewnić się. że widz (Odbiorca) zdoiat zrozumieć i odczuć to, co przewidział Nadawca w trakcie realizacji programu. Trudność tej operacji bierze się stad. że proces „komunikowania” (w przeciwieństwie do tego, co można by rozumieć przez sam termin) pic polega na przekazywaniu przez nadawcę komunikatu dla odbiorcy, lećZ fia podwójnym procesie produkcji znaczeń i emocji: jednym, mającym miejsce w przestrzeni realizacji, oraz. drugim. w przestrzeni „lektury” . i nie istnieje a priori żaden argument przemawiający za tym, by owe dwa procesy byty identyczne (por. Odin 1992). Rola umowy komunikacyjnej polega na tym, by zachęcić widzów do wykonywania takiego samego zbioru ustruktirrowanych operacji produkowania znaczeń i emocji jak ten. który został wykonany w przestrzeni realizacji.

/^a f.zwisem Oućrć (1982) zaproponowaliśmy nazwanie instancji, która rządzi przywoływaniem tego zespołu operacji mianem „trzeciego symbolizującego** (tiers symbolisant):

przestrzeń realizacji    przestrzeń odbioru

operacje produkowania znaczeń i emocji

odbiorca

operacje produkowania znaczeń i emocji

Biorąc pod uwagę ten „dyspozytyw”, neo-telewizja charakteryzuje po pierwsze, brakiem jakiegokolwiek odwoływania się do trze-

__^fmtarg*my tu udane formuły lenna Merc* Verniera (patrz Vernier 1986 oraz

'ernie r J988. 16).

ciego symbolizującego: nie zachęca sworch widzów do wykonywania operacji produkowania znaczęó i emocji, lecz po prostu zachęca ich do życia z telewizja lub do emocjonalnego wibrowania wraz z nią; umowna relacja trójbiegunowa zostaje zastąpiona bezpośrednia relacja między widzem a jego alter ego na ekranie (zaproszonymi widzami a osobą prowadzącą) lub między widzem a strumieniem wizualnym i dźwiękowym.

Przejście pd palco- do neo-tclewizji jest przejściem od rozumienia telewizji w kategoriach umowy komunikacyjnej do rozumienia jej w kategoriach kontaktu¹⁴. Równocześnie zniesione zostaje od razu rozróżnienie przestrzeni realizacji i przestrzeni odbioru: w neo-telcwizji wszystko ma miejsce w obrębie tej samej przestrzeni telewizyjnej, która zresztą utożsamiana bywa z przestrzenią codzienności.

przestrzeń codzienności przestrzeń telewizyjna

przestrzeń kontaktu

zaproszeni widzowie prezenterzy strumień medium widzowie

żyć

emocjonalnie wibrować

Z przemian tych wynikają określone konsekwencje. Pierwszą z nich jest fakt, że nco-tejcyab^ traci wy miar socjalizujący, na którym zasadzał się proces komunikacji w paleo-telewizjt. Widzowie programu

¹⁴ Na temat opozycji: „umowa — kontakt" patrz Baudfiflatd (1982, 87), Niewykluczona. że w rzeczywistości sprawa jest nieco hardziej skomplikowana niż to, co się mieści w owym krótkim opisie i że mamy tu do czynienia z podwójnym ruchem, polegającym na utrzymaniu struktury umowy, ale jako pustej formy, którą właśnie wypełnia energia. Doprowadza to do anulowania umowy i do realizacji przez kontakt.