Istota i pola aktywności... 65
Ojczyzną bankowości inwestycyjnej jest Wielka Brytania, a obecnie najsilniejsze banki inwestycyjne mają swoje siedziby w USA. Siła amerykańskiej bankowości inwestycyjnej ma korzenie historyczne i wiąże się z następstwami regulacyjnymi aktu bankowego Glassa-Steagalla (Glass-Steagall Act). Ustawa przyjęta przez Kongres USA w roku 1933 zobowiązywała do oddzielenia działalności w obszarze bankowości komercyjnej od bankowości inwestycyjnej. W szczególności akt ten zabraniał bankom komercyjnym gwarantować emisję papierów wartościowych, angażować się w obrót papierami wartościowymi na rynku wtórnym oraz afiliować (tworzyć przy własnym boku) wydziałów inwestycyjnych i wydziałów brokersko-dealerskich. Aktualnie w świecie bankowości inwestycyjnej można wyodrębnić trzy grupy banków:
1. banki ponadnarodowe oferujące szeroki portfel usług i dysponujące możliwością geograficznej dywersyfikacji portfela inwestycyjnego,
2. duże banki narodowe obsługujące inwestorów instytucjonalnych na lokalnych rynkach UE,
3. banki inwestycyjne obsługujące małe i średnie przedsiębiorstwa, a nawet (co jest jednak rzadkością) osoby fizyczne na lokalnych rynkach Unii Europejskiej.
Istnieją dwa sposoby wyodrębniania pól aktywności banków inwestycyjnych. Sposób pierwszy bierze za podstawę najczęściej spotykaną definicję banku inwestycyjnego: jest to instytucja, która świadczy wiązką kreatywnych usług finansowych, wykorzystując przy tym wszelkie możliwości (a zatem i zalety) krajowych i międzynarodowych rynków kapitałowych. W szczególności przywołany w definicji passus o kreatywnym charakterze świadczonych usług pozwala przypuszczać, że może istnieć pokrewieństwo między inżynierią finansową i bankowością inwestycyjną. W związku z tym można wyodrębnić trzy kompleksy aktywności operacyjnej banków inwestycyjnych:
1. działalność na rynku emisji papierów wartościowych (administrowanie emisją w fazie jej przygotowania, gwarantowanie emisji i jej plasowanie),
2. działalność na rynku wtórny, czyli szeroko pojmowany obrót papierami wartościowymi (łącznie z wykorzystaniem operacji na papierach udziałowych dla realizacji programu fuzji i przejęć firm);
3. działalność na rynku instrumentów pochodnych, a zasadniczo świadczenie usług doradztwa dla firm dziedzinie zarządzania ryzykiem.