kscan
44

Ad 2). W przypadku niektórych pierwiastków, np. As, Sb, Se i Te, nie można zbudować lamp HCL i stosuje się lampy z wyładowaniem bezelekt-rodowym EDL. Jest to rura kwarcowa zawierająca gaz szlachetny (Ne, Ar) pod zmniejszonym ciśnieniem 0,2 —0,8 hPa i niewielką ilość (1—2 mg) pierwiastka, którego promieniowanie winno być emitowane. Pobudzenie do promieniowania następuje przez działanie pola elektromagnetycznego dużej częstości (między 10 i 100 MHz). Lampy takie wytwarza się m.in. dla następujących pierwiastków: Sb, As, Se, Te, P, Hg, Bi, Cs, Ge, K, Rb, Tl.

8.2.2.2. Atomizery

Zadaniem atomizerów jest (wytworzenie z próbki analitycznej wolnych (atomów oznaczanego pierwiastka i to z dużą wydajnością.^Atomizer musi spełniać dwa podstawowe wymagania: jfN • zapewnić dobrą wydajność wolnych atomów z analizowanej próbki;

• zapewnić występowanie prostej proporcjonalności między stężeniem oznaczanego pierwiastka w próbce a stężeniem atomów tego pierwiastka ~w plazmie~absorbującej promieniowanie.

Rozróżniamy kilka typów atomizerów:

1)    atomizery płomieniowe (ang. flame — F-AAS),

2)    atomizery elektrotermiczne (ang. electrothermal — ET-AAS),

3)    atomizery wodorkowe,

4)    atomizery wykorzystujące zimne pary rtęci,

5)    atomizery dla substancji stałych z atomizacją w plazmie laserowej.

jrpcyj

niowych analizowaną substancją jest roztwór. 'przejście od roztworu doćgazu

Ad 1). Płomieniowa AAS (ang. flame — F-AAS) jest historycznie pierwszą techniką w atomowej spektrometrii absorpcyjnej. W atomizerach płomję-

lbstancją jest ro: atomowege^kłąda się z dwóch etapo\\T X~9, nebulizacji (— polegającej na rozproszeniu analizowanego roztworu w delikatną i przeprowadzeniu jej w sposób jednorodny do płomienia;

ę atomizacji — atomizacja zachodzi w płomieniu palnika, do którego doprowadza się gaz utleniający, gaz palny i roztwór analizowanej substancji w postaci aerozolu. Gazem utleniającym jest powietrze, tlen lub podtlenek azotu (N₂0), a gazem palnym acetylen, gaz świetlny lub propan-butan. W metodzie AAS w celu przedłużenia drogi absorpcji [b w równ, (8.9)] stosuje się palniki płaskie o długiej i wąskiej szczelinie wylotowej. Długość szczeliny wynosi z reguły 5 cm lub 10 cm, ą szerokość 0,5 mm lub 1,5 mm. Schemat atomizera płomieniowego^rzedśtawiono na rys. 8.8.

Po wprowadzeniu analizowanego roztworu do płomienia zachodzi szereg procesów fizykochemicznych i reakcji chemicznych:

a)    odparowanie rozpuszczalnika

(M⁺A~)mgła -»(MA) ciało stałe

b)    stopienie soli i przeprowadzenie jej w stan pary

151