Obraz2
9 (2)

ROZDZIAŁ III

RASY LUDZKOŚCI

Różnice rasowe. — Wzrost i wymiary. — Czaszka. — Rysy twarzy. — Barwa. — Włosy. — pstrój. — Temperament. — Typy ras. —Trwałość.llj-j- Mieszanie. Odmiany.— fKląsyfikacja ras ludzkich.

% W rozdziale pierwszym omówiliśmy już nieco o wybitnych różnicach pomiędzy Ejfómaitemi rasami człowieka, dostrzeganych po bacznym przyjrzeniu się murzynowi afrykańskiemu, coolie (kuli) indyjskiemu i chińczykowi. Nawet śród europejczyków każdy zauważy znaczne przeciwieństwo pomiędzy jasnowłosym duńczykiem ŁŚniadym genueńczykiem. Teraz przejdziemy do dalszego porównania osobliwych -różnic między rasami, chociaż czytelnik łatwo pojmie, że bez właściwego badania ■ptomicznego porównanie takie może być tylko powierzchowne i niedokładne, ■płropologja odkrywa najwyraźniejsze różnice rasowe we wzroście i wymiarach Bbłonków, w kształcie czaszki i jej mózgu, w cechach twarzy, skóry, oczu i włosów, w#właściwościach ustroju, temperamentu umysłowego i moralnego.

H Przy porównywaniu ras pod względem ich wzrostu nie chodzi nam o ludzi najwyższych i najniższych każdego plemienia, ale o zwykłych, czyli przeciętnych, ptórzy mogą być uważani za prawdziwych przedstawicieli całego plemienia. Różnica p ogólnym wzroście występuje wyraźnie, kiedy ludność wysoka i nizka znajdą się ■razem w jednej okolicy. I tak w Australji średni kolonista angielski, mający 5 stóp || $ cali, łatwo patrzy ponad głowami trzymających tylko 5 stóp 4 cale robotników clpńskich. Jeszcze bardziej szwedzi o 5 stóp 7 cali wznoszą się nad wynędzniałemi nppończykami, których miara przeciętna nie przechodzi 5 stóp. Do najwyższych Ipdzi należą patagończycy, którzy wydawali się rasą olbrzymów europejczykom, kiedy ci po raz pierwszy zobaczyli ich zstępujących ze swych skał i owiniętych płaszcze skórzane; mówiono nawet, że głowy towarzyszów Magellana zaledwie Epptięyały pasa pierwszego patagończyka, jakiego spotkali. Podróżnicy nowożytni,