meteo6

c)    d)

Rys. 3.11. Schemat profilu wilgotności gruntu i jego zmian w czasie: a) wysychanie profilu, b) nasycanie profilu, c) histereza krzywej pF, d) zmiany wilgotności w czasie w warstwie położone j na głębokości odzj doz₂, AWS - przyrost zapasu wody (Somorowska, 2006, zmieniony)

3.4. Pomiary wilgotności gruntu

Podobnie jak w atmosferze wilgotność możemy oilnn .< iln m.r.y Midiego gruntu lub do objętości gruntu wilgotnego. Najdokhiclim wyniki |tnminiów wilgotności gruntu daje met oda suszarkowo-wagowa W ii| im in.l/i* > I m m glebowym pobiera się próbki gruntu z różnych głębokości (w li /y lo< >in\ m p >v i< u. mu) .11_u /pieczone w specjalnych, cylindrach próbki wa>.y się* II.I V\ I.I • mi 1111 \' m | > i> I | >|||, |,|₍₎|).

ki gleby suszy się w temperaturze 105°C przez ok. 7 godzin, po czym ponownie się je waży i oblicza wagową lub objętościową wilgotność gleby, według wzorów:

• wilgotność aktualna (właściwa) (WA)

WA - ——— ■ 100% (wagowe) b-d

WA₀ =— - ^--100% (objętościowe)

KPW_w = t—h- • 100% (wagowe) b-d

KPW₀ =-—--100% (objętościowe) e

© maksymalna pojemność wodna (MPW)

MPW_w =    — • 100% (wagowe)

b-d

MPW ₀ = ——— • 100% (objętościowe)

e

gdzie: u - masa (g) cylinderka z próbką glebową w stanie naturalnym,/- masa (g) cylii derka z glebą po podsiąku kapilarnym,^ - masa (g) cylinderka z próbką glebową w st; nie pełnego nasycenia wodą, b - masa (g) cylinderka z glebą wysuszoną w temperatur? 105°C, d - masa (g) pustego cylinderka, e - objętość (cm³) cylinderka, do którego pobr; no próbkę glebową w stanie naturalnym.

Końcowy wynik pomiaru wilgotności z danej głębokości jest średnią arytmetyczr z trzech próbek. Wyniki pomiarów gruntu uzyskane innymi metodami porównuje s z wynikami określonymi metodą suszarkowo-wagową.

Ciśnienie ssące gruntu można określić metodami laboratoryjnymi lub polowyn Dokładny opis tych metod wraz z oceną uzyskanych wyników można znaleźć w podręc niku Grabowskiej-Olszewskiej (1998). Z grupy metod laboratoryjnych do najczęściej sh sowanych należą metody: bibuły filtracyjnej, psychrometru, talerzy ciśnieniowych, tensj' metryczna i sakedometru. W warunkach polowych wartość ciśnienia ssania w grunta< można bezpośrednio zmierzyć wieloma przyrządami, wykorzystującymi różne sposol pomiaru, taicie jak: przewodność termiczną, elektryczną, tensj ©metryczną i piezom tryczną. W badaniach przyrodniczych powszechne zastosowanie do badania in situ ciśni nia ssania w gruntach znalazły metody tensj ©metryczna i przewodności elektrycznej.

Tensj o metr (rys. 3.12) jest to kubek sporządzony z porowatej porcelany, n pełniony wodą destylowaną i zaopatrzony w manometr. W celu dokonania pomiaru w gotności umieszcza się tensjometr w gruncie na żądanej głębokości. Woda z tego kub] jest wysysana przez grunt aż do momentu zrównania podciśnienia wewnątrz kub: (połączonego z manometrem rtęciowym) z siłą ssącą otaczającego gruntu. Wielkość s: ssącej gruntu w jednostkach pF odczytuje się z manometru, a następnie za pomocą t biic określa się wilgotność gruntu.