Obraz7 (67)

Ponadto należy przedstawić informację o umowach mających znaczenie dla działalności emitenta, o zmianach w powiązaniach organizacyjnych i kapitałowych emitenta z innymi podmiotami, o dokonanych inwestycjach rzeczowych i kapitałowych oraz o sposobach ich sfinansowania, o zaciągniętych i udzielonych kredytach oraz pożyczkach, o łącznej wartości wynagrodzeń dla osób zarządzających i nadzorujących i o wielu innych zdarzeniach. Szczegółowy zakres informacji, które muszą się znaleźć w tych dokumentach, oraz ich formę określa Rada Ministrów w drodze rozporządzeń¹.

Ponadto emitenci papierów wartościowych, które są przedmiotem obrotu giełdowego, mają obowiązek przekazywania raportów bieżących, w szczególności o zdarzeniach, które mogą mieć znaczący wpływ na cenę rynkową notowanego papieru wartościowego. Mogą to być np. informacje o:

—    zamierzeniach dotyczących znaczących zmian organizacyjnych, takich jak fuzja czy przekształcenie,

—    nabyciu lub zbyciu przez emitenta aktywów znacznej wartości, a także stracie aktywów znacznej wartości na skutek nadzwyczajnych okoliczności,

—    wszczęciu postępowania upadłościowego lub utracie zdolności kredytowej,

—    zmianach w składzie organów zarządzających i nadzorczych.

Istnieje wymóg, by informacje te były przekazywane Komisji Papierów

Wartościowych i Giełd, giełdzie oraz wskazanej przez Komisję agencji informacyjnej nie później niż zostały podane przez emitenta do publicznej wiadomości. Raporty (informacje) bieżące powinny być przekazywane w ciągu 24 godzin od zaistnienia zdarzenia lub uzyskania przez emitenta informacji o nim. Przekaz powinien nastąpić w taki sposób, aby informacje nie wywarły wpływu na przebieg sesji giełdowej w danym dniu, czyli albo przed rozpoczęciem sesji, albo po jej zakończeniu w systemie notowań ciągłych, lub też z wyłączeniem określonego czasu w systemie notowań jednolitego kursu dnia (wyłączenie dotyczy fazy interwencji, momentu określania kursu jednolitego (otwarcia) oraz dogrywki). W uzasadnionych przypadkach — tzn. np. wówczas, gdy istnieje obawa, że nie zostanie utrzymana poufność informacji lub też gdy informacje dotyczą sytuacji nadzwyczajnych, niezależnych od działania emitenta — raporty takie mogą być przekazywane w czasie trwania notowań; giełda powinna być jednak uprzedzona o tym telefonicznie lub za pośrednictwem faksu. Wszystkie spółki powinny bezzwłocznie podawać informacje o najwyższym stopniu istotności. Przekazanie przez emitenta informacji bieżącej lub raportu okresowego w czasie notowań jego walorów może doprowadzić do zawieszenia obrotu nimi, jeśli przekazywane informacje mogą mieć istotny wpływ na wysokość kursu papierów tego emitenta.

Praktycznie wygląda to tak, iż spółki przekazują informacje modemem do Komisji Papierów Wartościowych i Giełd oraz na giełdę, a te w ciągu 20 minut automatycznie przesyłają je do agencji informacyjnej.

Ważny jest również fakt określenia przez emitentów zasad dostępu do informacji poufnych oraz zasad kupna i sprzedaży ich papierów przez pracowników lub członków władz, mających dostęp do poufnych informacji. Przez informację poufną rozumie się taką informację dotyczącą emitenta lub jego papieru wartościowego, która nie została podana do publicznej wiadomości, a jej ujawnienie mogło w istotny sposób wpłynąć na cenę papieru wartościowego.

Jeżeli zarząd giełdy uzna, że wymaga tego interes i bezpieczeństwo uczestników obrotu giełdowego lub też że są naruszone wymagane w tym zakresie przepisy, to może zawiesić obrót papierami wartościowymi na okres do trzech miesięcy. Może także w określonych warunkach wykluczyć papiery wartościowe z obrotu giełdowego (np. w przypadku otwarcia procesu likwidacji emitenta lub jeżeli uzna, iż wymaga tego interes i bezpieczeństwo uczestników obrotu).

Organy giełdowe w trosce o bezpieczeństwo inwestorów uczestników obrotu mogą sprawdzać, w jaki sposób przekazywane są informacje na rynek giełdowy i jak wpływają one na wzrost ceny danego waloru. Przykładem może być przypadek publikowania przez dziennikarza w serwisie z giełdy w rubryce „zasłyszane z ulicy” pewnych informacji o wybranych spółkach w oparciu o przeprowadzane wywiady z ich przedstawicielami. Jeżeli informacje były przekazywane w sposób przychylny i „ciepły”, oznaczało to dla będącego w zmowie z dziennikarzem biura maklerskiego, że powinno ono wystawić zlecenia kupna, co wywoływało zwyżkę ceny, na ogół bez uzasadnienia płynącego z analizy fundamentalnej. Zauważalny wzrost ceny powodował przyłączanie się innych inwestorów, co nakręcało spiralę wzrostu. Po pewnym czasie biuro maklerskie zaczynało realizować zysk pozbywając się akcji danej spółki i zostawiając z dużą stratą tych inwestorów, którzy kupili akcje w momencie ich szczytu cenowego.

Innym przypadkiem nagannego zachowania się na giełdzie jest zakładanie tzw. spółdzielni inwestorów. Polega to na tym, że dwóch inwestorów umawia się, iż będą między sobą dokonywać raz transakcji kupna, raz transakcji sprzedaży i wywoływać w ten .sposób wzrost ceny waloru i wzrost obrotów. Takie zachowanie się kursu i obrotów wciąga do gry innych inwestorów, co powoduje dalszy wzrost ceny. W odpowiednim momencie zostaje to wykorzystane przez inwestorów rozpoczynających ową grę, czego ostatecznym rezultatem jest pozostawienie ze stratą dużej rzeszy inwestorów, którzy kupili dany walor po najwyższej cenie.

4.7.3. Członkowie giełdy

Członkiem Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie może zostać podmiot gospodarczy prowadzący działalność maklerską (dom maklerski), który jest akcjonariuszem giełdy i został jej uczestnikiem, a w szczególności został dopuszczony do zawierania transakcji giełdowych. Transakcje te mogą być zawierane wyłącznie między członkami giełdy (są oni stronami takiej transakcji, przez którą rozumie się umowę kupna-sprzedaż}' papierów wartościowych oraz innych instrumentów finansowych). Do uczestnictwa w giełdzie może być dopuszczony podmiot prowadzący działalność maklerską, który m.in.:

167

1

Obowiązki informacyjne emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na nieurzędowym rynku giełdowym określa regulamin giełdy dla tego rynku.