Obraz0

świadomie lub niekiedy nieświadomie. Na przykład zniszczenie roślinności w Górach Izerskich (ogniwo w łańcuchu zaniedbań w ochronie środowiska) spowodowało zmianę krajobrazu, ale nawet ten przeobrażony krajobraz należy chronić tak, aby dalsze zmiany nie doprowadzały do jego dewastacji. Zadania te należą do działalności ekologów i specjalistów z zakresu planowania przestrzennego.

Zieleń w krajobrazie otwartym pełni ważną funkcję gospodarczą (rolnictwo, ogrodnictwo, agroturystyka) i biologiczną. Roślinność korzystnie wpływa na nasze środowisko życia przez oczyszczanie powietrza z dwutlenku węgla oraz wydzielanie tlenu i fitoncydów. Ten zbawienny wpływ roślinności na regenerację sił (rekreację) w XX wieku został udowodniony naukowo. Wśród terenów zieleni krajobrazu otwartego nie można pominąć rzek, naturalnych i sztucznych jezior (jako kąpielisk z plażami), a także tras turystycznych znakowanych (pieszych, rowerowych, konnych) na obszarach leśnych, parków krajobrazowych i narodowych, gdzie las, słońce i świeże powietrze są źródłem pełnej rekreacji fizycznej i psychicznej.

Tereny zieleni wsi z zarysem historii rozwoju rolnictwa

Zarys historii rozwoju rolnictwa i wsi. Zalążki osad wiejskich pojawiają się 8-10 tys. lat p.n.e., tj. w końcowym okresie tzw. wspólnoty pierwotnej. Nie dysponujemy udokumentowanymi danymi historycznymi z tego okresu, wiadomo jednak, że ludzie pierwotni osiedlali się nad wodami, w pobliżu ujść rzek, mieszkali w jaskiniach, szałasach, dziuplach, trudnili się zbieractwem, myślistwem, rybołówstem i bartnictwem.

W epokach: kamienia, miedzi i brązu (8-3 tys. lat p.n.e.) nastąpiło udomowienie bawoła, kozy, barana, konia i psa. W epoce brązu rozpoczęto uprawę pszenicy, jęczmienia i soi, pojawiły się pierwsze prymitywne narzędzia.

W epoce żelaza (3-2 tys. lat p.n.e.) pojawiają się ślady pierwotnego osadnictwa, głównie w deltach rzek i nad jeziorami (wyspy obronne). W tym czasie 80% powierzchni Europy pokrywały lasy. Rozpoczęto ich wypalanie. Wynaleziono radło i sochę, a także zapoczątkowano stosowanie popiołu jako nawozu. Na uprawianych terenach następuje rozwój prymitywnej gospodarki trójpolowej (patrz skanseny grupa 4).

W początkach feudalizmu, na przełomie IX i X wieku, pojawiają się pojedyncze zagrody rozproszone (wieś „samotnica” lub „przysiółkowa”). W okresie pełnego rozwoju feudalizmu, w XIII wieku, większe skupiska zagród były sytuowane w kształt kolisty (wieś zwana „okolnicą”) lub wrzecionowaty („owalnica”). Jeżeli wieś zakładano wzdłuż drogi prostej, to miała ona kształt wydłużony („przydrożnica”), a wzdłuż drogi rozwidlającej się

64