Obraz0 (12)

problem

tożsamość

je stanowić zt s^ocjałuTOzwoj

je^{st zawM}

W pierwszych dziesięcioleciach obecnego stulecia integralność i trwano

106

□ 3. Zakończenie osób, społeczeństw i kultur przestały być oczywiste. Szybki w stosunkuj pozostałych obszarów ludzkiego życia rozwój przemysłu powodował gwjj. towne przemiany warunków życia. Ponieważ dynamicznie wzrastał materialny status społeczeństw, warunki funkcjonowania coraz większej liczby osób stawały się coraz bardziej komfortowe. Jednocześnie ludzki świat ule-gał skomplikowaniu. Wzrósł stopień mobilności osób i, w związku z ty®, zwielokrotnieniu uległy możliwości gromadzenia i wymiany informacji. Wiedza o człowieku i jego rzeczywistości była w szybkim tempie kumulowana i systematyzowana. Już na przełomie wieku XIX i XX, chcąc dobrze poznać siebie i swoje otoczenie, osoby musiały przyswoić ilość informacji nieproporcjonalnie dużą w stosunku do swoich możliwości poznawczych. Wzrastającemu nadmiarowi informacji towarzyszyły modyfikacje życia społecznego, w tym jego aspektu moralnego. Rewolucja komunistyczna i 1 wojna światowa ukazały wartość życia osób jako niższą niż kiedykolwiek wcześniej. Przyczyniły się do przemiany etosu społecznego. Faktem stało się współistnienie i realizowanie w obrębie jednej kultury, czy nawet społeczności, wielu modeli życia i wzorców postępowania, często wobec siebie konkurencyjnych. Powszechnie wcześniej obowiązujące umowy określające wartości i normy społeczne stały się kwestionowalne. Dla modyfikacji obyczajowości i sposobu jej postrzegania nie bez znaczenia było spłycone sformułowanie i nadinterpretacja teorii względności. Postępująca złożoność ludzkiego świata spowodowała wzrost uświadomienia konieczności ochrony, dotyczącej z jednej strony człowieka jako indywidualności i -z drugiej - dorobku kulturowego.

Równocześnie w początkach wieku XX powstawały pierwsze teorie osobowości. Ich twórcy, dążąc do pełnego i odpowiadającego rzeczywistości opisu i wyjaśnienia struktury ludzkiej psychiki oraz prawidłowości rządzących jej funkcjonowaniem, nie mogli pominąć kwestii osobowych i kulturowych sposobów i mechanizmów ochrony. Problematyka zamaskowania poruszona została już w teorii psychoanalitycznej. Nie wprowadzając sygnującej maskę kategorii, Freud dostrzega konieczność realizowania funkcji wypełnianych przez oba wymiary maski: kulturowo-społeczny i osobowy. W alternatywną wobec psychoanalizy psychologię analityczną Junga wpisana jest koncepcja persony, będąca najpełniejszą psychologiczną koncepcją maski. Zaliczając maskę do archetypów, Jung opisuje i wyjaśnia zarówno filogenetyczny, jak i ontogenetyczny sens istnienia i stosowania maski. Wszechstronność koncepcji persony Junga stanowi rezultat potraktowania maski jako strukturalnego elementu osobowości, którego funkcjonalność jest analizowana w perspektywie wyznaczanej przez charakter i cele rozwoju człowieka. Analizując stojące przed osobami zadania rozwojowe, których realizacji formowanie się i używanie persony ma służyć, Jung wskazuje zarazem, w jakich okolicznościach i w jaki sposób ma-

Venia twórcy ps; ^ciu lat niepó

wyrazem b

\otitymiowane pr; 1 tamach psycbol

^interpretacja koi jpści uformowa | obecnym świeci lanych, często ski na temat struktui serwacjami Jacoł maski w życiu lu< Dzisiejsza rze nowali nasi przoi przystosowawcze tania, które uz archetypów, obe tai antropogene tocznych forn ska chroniła sw aego niezrozun jąc człowiekow nim, maska ui stawienia czół: zjawiska natu Źródłem zagro mający, mając I Abywciąż spe znaleźć inne f terialna popr: cym, dać jej i miała równoc indywidualne drogą wiodąc mentu ludzki -działała na miaiów funt

Procesy kszti ^ogów stawi “feny. W w kpoznawcz ^wzrostu

lllUł'