Obraz1 (14)

7. Szkliwo

Powierzchnia zewnętrzna płyty kafla pokryta jest szkliwem przezroczystym lub kryjącym (emalią).

Szkliwo zwiększa nieprzenikliwość gazów spalinowych przez masę kafla oraz odporność powierzchni płyty licowej na uszkodzenia mechaniczne (ścieralność, rysy), zmniejsza zaś szybkość wypromiemiowywania ciepła (powierzchnia gładka gonzej wypro-j mieniowuje ciepło niż chropowata) i stwarza sprzyjające warunku dla utrzymania powierzchni pieca w czystości.

Szkliwo może posiadać różne barwy. Barwa szkliwa na-1 wet w kaflach tej samej partii może mieć różne odcienie! Różnice bywają czasem nawet dość znaczne.

ĆWICZENIA

1.    Spośród większej liczby różnych typów kafli dobierzcie lakie, które bi?dą jednego typu.

2.    Z większej liczby kafli różnych kształtów wybierzcie kafle jednego! kształtu.

3.    Obejrzyjcie kafel i nazwijcie jego części składowe.

4.    W kaflach jednej barwy wskażcie kafle o podobnym odcieniu.

PYTANIA

Jakie znacie typy kafli? Czym się one różnią?

Wymieńcie części składowe kafli i określcie ich zadanie.

Jakie są kształty kafli? Do czego służy każdy z nich?

Jakie znaczenie ma fakt, że obecnie. produkuje się tylko dwa typy kafli o jednakowych wymiarach?

VI. OBRÓBKA KAFLI I STOSOWANE NARZĘDZIA 1. Wyjaśnienia wstępne

Masa czerepu kafla jest dość krucha, porowata i nasiąk-liwa. Jeżeli nie jest zbyt mocno wypalona, daje się łatwo przecinać, szlifować i piłować.

Szkliwo stanowi oienką warstwą na powierzchni katla i jest bardzo twarde oraz kruche. Przy nieodpowiednie] obróbce szkliwo może łatwo odprysnąć, co szpeci kafel.

Brzegi kafla nie obrobionego nigdy nie są równe i równoległe. W kaflach gorszych gatunków brzegi te ,są ponadto oblane szkliwem tworzącym sople i zacieki. Aby móc kafle szczelnie dopasować do siebie, trzeba ich brzegi odpowiednio obrobić.

2. Ostrzenie brzegów kafla

Rysujemy (posługując sią kątownikiem) na kaflu blaszką aluminiową linie określające prawidłowe krawędzie oraz rozmiar kafla po obróbce, po czym przystępujemy do obrąbania niepotrzebnej części.

Płyta licowa posiada pewną grubość (12-4-16 mm), co utrudnia obcinanie brzegów. Za pomocą więc lekkiego młotka zbijamy wewnętrzną część krawędzi płyty ■ tak, aby grubość jej przy brzegu zmalała do 1-4-2 mm. Nazywa się to ostrzeniem brzegów kafla.

W razie występowania sopli i zacieków oraz gdy czerep wykonany jest ae zbyt twardej masy — ostrzenie jest szczególnie potrzebne, ponieważ krawędzie takich kafli trudniej dają się obcinać.

Ostrzenie brzegów kafla wymaga pewnej wprawy, łatwo bowiem uszkodzić młotkiem szkliwo na powierzchni licowej. Należy ostrzyć brzegi w następujący sposób: kafel trzyma się lewą ręką, przy czym jest on górną obrabianą krawędzią nieco odchylony od trzymającego, a płytą licową zwrócony ku niemu (rys. 30). Uderzamy młotkiem niezbyt silnie poczynając od naroża. Uderzeniu nadajemy kierunek od siebie. Najpewniejsze jest uderzenie obuchem, choć można także uderzać ostrzem młotka. W ten sposób obrabiamy kolejno cztery krawędzie kafla.

33

3 Roboty /diiAak!•