Obraz4 (14)

azezalnlk i ekatrahent. N atdyeynit jeat Środkiem do. znieczula*. powierzchniowych. Największe LloAei chlorku otyLu przeinacza alf do produkcji tetrastyloołowiu (w USA 05%, a w krajach Europy Zachodniej 651)• W akall Światowej produkuje alf roeinle ok. 0,5 aln t chlorku etylu.    •* >V

Produktom bromowania etylenu Jeat 1,2-dtbromoetani    <*» •

• Br_a —• CH,Br-CH,Br .

lwiątek ten wAród organicznych związków broau wytwarzanych w przemyśle zajauje pierwaze alejace pod wzglgdea wielkości produkcji. Stoaowany w alaazaninle z 1,2-dichloroetanem etanowi tzw. "wynoSnik* po dodanie do benzyny etylizowanej. Nieazanina i,2••dichloroetanu i 1,2-dibromootanu zapobiega zanieczyaiczanlu alg silnika zwlgzkaai ołowiu powstającymi pode z a a spalania benzyny. W proceale spalania ołów zostaje przeprowadzony w lotny chlorek i bromek ołowiu, która wydzielane ag z silnika z gaza* i spalinowy*!. 1.2-dibromoetan stosowany samodzielnie nie wykazuje takiego działania.

Tlenowe pochodne otrzymywane s etylenu    ......

Etylen etanowi półprodukt do otrzymywania alkoholu etylowego,.tlenku etylenu i aldehydu octowego. Wymieniono chemikalia produkowane eg w iioiciach masowych i majg wielkie znaczenie w oyntezie. organicznej. Charakterystyka ich przedetewiono w oddzielnych punktach, w reakcji etylenu z kwaee* octowym powstaje octan winylu (p. 4.16). Zastosowania etylenu jako aubatratu w procesio okso umożliwia otrzymanie aldehydu proplonowago. z którego przez uwodornienie powstaje alkohol n-propylowy, a przez utlenienie kwae propionowy (p. 4.1.3.2). Z etylenu można uzyskać kwas propionowy również jednostopniowo, poddejgc go reakcji hydrokeykar-bonylowania (p. 4.1.3.3).

Reakcja atylenu z benzenem    '

. *    < c ;• %»'

Bardzo duże znaczenie przemysłowo ma reakcja alkilowania bonzenu o-tylene* prowadzgea do powstania atylobenzanu. Ton oatatni w wyniku odwo-dornienia przekształca się w styren - monomer stosowany do produkcji polistyrenu i kauczuku butad i e n o w o-styranowago tp« 4.19).

4.S. ETAN

Etan C_aW_B jeat palny*, bezbarwnym gazo* o temp. wrs. - 88^dC. Pali słabo Świecącym płomieniem. Jego ciepło apalanla wynosi ok. 65 MJ/nm³. Głównym źródłem etanu jeat ges ziemny suchy oraz gaz sienny towarzyozgey ropie naftowej. ZawartoAć etanu w gazie ziemnym w różnych złolech mieści

•lg w przedziale 0,5-20%. Etan wyatgpuje również w gezach otrzymywanych podczas przeróbki termicznej ropy naftowej 1 węgla kamiennego. Etan wyodrębnia alg s gdfu ziemnego przez niekotempereturowg rektyfikację pod zwiększonym clSnloniSm, wykorzystując duło różnico w temperaturach wrzenia towarzyszących mu węglowodorów (tab. 59).

Kierunki chemicznego przerobu etanu przedstawiono na rys. 100. Najważniejszym kierunkiem jest termiczne krakowanie (piroliza), ktorego celem jest otrzymanie etylenu. Chlorowanie etanu chlorem w temp. 400 C jest jedną z przemysłowych metod otrzymywanie chlorku etylui

1    C,H, • Cl, -■■■» C,H,Ct • MCI .

Przekształcenie chlorku etylu w tetreetyloolów przebiuga wudlug następującej reakcji i'

4 NoPb • 4 C,H_aCI —• Pb<C,H_t)_u • 4 NoCI • 3 Pb . Przebiega ona w temp. 50°C 1 polega na wprowadzeniu chlorku etylu do •topu ołowiu z sodem. Z mieszaniny poreakcyjnej oddziela alg tetraetylo-elów przez destylację z parą wodną. Obecnie dąży się do wyel Łminowania z benzyn świątków ołowiu (lub znacznego obniżenia ich stężenia!, co wynika Z potrzeb ochrony Środowiska. Sytuację w tym sekreeie ilustruj* tab. II.

Tabelą 64

tewertoió ołowiu w benzynach produkowanych w różnych krajach w 19B9 ».

Kraj	Dopuszczalna zawartość ołowiu.w benzynie (g/dm )	Udział benzyny bezołowiowa ) na cynku 1%)
Japonia	-	99 "
USA	0,026	^1 80 ^,f ■'
RFN	• 0,15	45
Dania	0,15	• 30'*
Austria* *	0.15	‘ 29
Szwacja	0,15	20
Szwajcaria	0,15	27‘
Holandia	0,15	20 »-• * •
Norwegia	0,15	10
W. Brytania, Gracja, Luksemburg, Finlandia, Irlandia	0,15	j * *^<l J '
Francja	0,25	<1 ’
Nlochy	0,30	<1
Hiszpania	0,40	<1
Polaka	0,30 1 0,56	<1 *

Od 1 marca 1992 r. zmieniono w Polsce dopuszczalną zawartość . ołowiu w benzynie} dla benzyny żółtej LO 94 wynosi one 0,13 g/dm

Jl?