Wykopy wykonuje się tak, aby nie przekroczyć ustalonej głębokości, bo na dosypanym materiale gruntu budowlanego nie można założyć fundamentu.
Zależnie od obciążenia, jakie dany gruint budowlany może udźwignąć, rozróżniamy grunty dobre, słabe i złe. Zaliczenie gruntu budowlanego do danej klasy zależy od jego wytrzymałości na ściskanie.
Grunty dobre są to wszelkiego rodzaju skały oraz suche i zbite żwiry i iły, o Ile woda nie ma do nich dostępu. Wytrzymują one nacisk 4-7-30 kG cm2.
Grunty słabe są to grunty niespoiste, takie jak: suchą; glina oraz miałki i wilgotny piasek. Wytrzymują otne nacisk 1,5-r; 2,5 kG/crn2.
Grunty złe są to świeżo wykonane nasypy, lotne piaski,' ziemia torfiasta oraz mokra glina. Wytrzymują one nacisk do •0,5 kG/cm2.
Przed wzniesieniem budynku na danym gruncie budowlanym' trzeba ustalić, jaki nacisk dopuszczalny wytrzyma ten grunt. Od nacisku tego bowiem zależy wielkość powierzchni podeszwy ław fundamentowych. Nacnsk, jaki wywiera ciężar budynku za pośred-: nictwem ławy na każdy centymetr kwadratowy powierzchni gruntu, nie może przekroczyć ustalonej dla tego gruntu wielkości. Do nacisku dopuszczalnego na dany grunt dobieramy zatem odpowiednią powierzchnię ław fundamentowych.
Rozpatrzymy to na przykładzie. Mamy grunt slaby o wytrzymałości 1,5 kG/cm2.’ Ciężar budynku, jaki ciśnie na grunt za pośrednictwem law fundamentowych, wynosi 300 000 kG. Jeżeli zaprojektujemy ławy fundamentowe z podeszwą |jj powierzchni 100000 cm-, to nacisk na 1 cm- powierzchni gruntu wyniesie 300000 , ,
100000’ cz'rli “ kv/cnj“, Zaprojektowana zatem powierzchnia law nie jest odpowiednia, bo nacisk na jednostkę powierzchni gruntu przekracza dwukrotnie nacisk dopuszczalny.
Jeżeli jednak zmienimy projekt i ustalimy ławy fundamentowe z podeszwą o powierzchni 200000 cm2, to nacisk na 1 cm'- powierzchni gruntu wyniesie 300000
--- — 1.5 kG/cm2. Zaprojektowana powierzchnia law jest więc odpowiednia.
200000
Z powyższego wynika, że wielki wpływ na wielkość powierzchni ław fundamentowych ma jakość gruntu budowlanego. Im gorszy
jest grunt, tyra większa musi być .powierzchnia podeszwy ław fun-d amen to wy c h.
Odpowiednie posadowienie budynku decyduje o jego trwałości.
7. Ściany konstrukcyjne
Soiany konstrukcyjne pełne w budynku murowanym mają obok ^ fundamentów maj ważniej sze zaiaczenićf Na ścianach tych, które mogą być zewnętrzne i wewnętrzne, opierają się stropy, konstrukcja dachu i schody. Ciężary własne i obciążenia tych części przenoszą się zd pośrednictwem ścian konstrukcyjnych na fundamenty. Ściany ' konstrukcyjne zewnętrzne oprócz znaczenia konstrukcyjnego chronią także wnętrza budynku od wpływów atmosferycznych.
Rys. 113. Zmiana grubości icwngtra* uej ściany konstrukcyjnej w budynku 4-piątrowym
Ze względu na to ostatnie zadanie grubość murów konstrukcyj-. nych pełnych musi wynosić najmniej l1/? cegły czyli 38 cm. Przy *tej grubości w naszym klimacie ścdamy z cegieł nie ■ przemarzają. Taką grubość mają ściany konstrukcyjne pełne na najwyższych piętrach. Im niżej jednak, tym większy ciężar musi ściana dźwigać, ze względu wiięc na wytrzymałość mury w niżej położonych piętrach muszą być coraz grubsze.
Grubość ścian zwiększa się co dwa piętra o pól cegły. Najgrubsze wskutek lego są mury parterowe i' fundamentowe.
Na przykład w budynku 4-ipiętrowym ściany czwartego i trzeciego piętra mają grubość lYs cegły, ścriany drugiego i pierwszego piętra — 2 cegły, zaś ściany parteru i muru fundamentowego —
2Yi cegły, czyli 64 cm (rys. 113).
Jak widać, jedynie ze względu ha wytfzyma-łość ściana w dolnej części budynku została pogrubiona o 1 cegłę w stosunku do grubości wystarczającej ze względu na zapewnienie jej odpowiednich właściwości izolujących.
Sposób wiązania spoin w ścianach murowanych zcegleł w zasadzie zależny jest od grubości ściany.
Mury grubości 1/2 cegły układa się wozówką z zastosowaniem mijania spoin (rys. 114 a), mury grubości I cegły można układać
123