Fjimfocytów Th do Ts uważa się za prawidłowy, jeśli jest on zbliżony do 2:1. I limfocyty T kontrsupresorowe (Tbs) zabezpieczają limfocyty Tb przed nad-miern\ui hamowaniem przez limfocyty Ta.
W zależności od sposobu walki komórek immunokompetentnyeh z anty-I genem wyróżnia się:
— odporność swoistą typu komórkowego — jeśli komórki te wchodzą p-—w bezpośredni kontakt z antygenem,
— odporność swoistą typu humoralnego — gdy wałcza z nim za pomocą 5 przeciwciał wydzielanych do płynów ustrojowych.
W odpowiedzi typu komórkowego uczestniczą limfocyty Tb oraz ko-jmórek NK i K, wykazujące właściwości cytotoksyczne. Wymienione komórki ulegają silnej aktywacji podczas bezpośredniego kontaktu ze zwalczaną komórką, a następnie wydzielają substancje cytotoksyczne, które ostatecznie powodują zabicie intruza. W opisywanym procesie, w odróżnieniu od fagocy-~tozy, zwalczane komórki nie są pożerane przez komórki o działaniu cytotoksycznym. Komórki uczestniczące w odpowiedzi typu komórkowego różnią się między sobą sposobem rozpoznawania antygenu.
Limfocyty Tc podczas pierwszego kontaktu z antygenem wytwarzają na swojej powierzchni swoiste receptory. Receptory te pozwalają im wyszukiwać ■antygen, wchodzić z nim w kontakt i ostatecznie niszczyć go na drodze cytoli-zy. Limfocyty Tc stanowią najbardziej liczną grupę spośród komórek biorących udział w odpowiedzi komórkowej. Niektóre limfocyty Tfc, po kontakcie z antygenem przekształcają się w komórki pamięci immunologicznej, by jak najszybciej móc podjąć z nim walkę przy ponownym zagrożeniu z jego strony.
Komórki NK zwalczają głównie komórki nowotworowe. Rozpoznają one 'r- w sposób jeszcze dokładnie nie poznany — komórki organizmu, których białka MHC klasy I mają zmienioną strukturę oraz komórki wykazujące "niedobór tych białek. Komórki NK mogą także łączyć się z komórkami docelowymi (atakowanymi), opłaszczonymi przez swoiste przeciwciała, na zasadzie wiązania się z końcem Fc tych przeciwciał (rys. 3.14). Rod względem sposobu rozpoznawania komórek docelowych, komórki NK są częściowo po-[dobne do komórek K_
Komórki K wymagają do działania przeciwciał, które wiążą na swojej r powierzchni poprzez receptor dla fragmentu Fc, a następnie za ich pomocą ^rozpoznają komórki o cechach antygenowych.
Za odporność humoralną odpowiedzialne są komórki plazmatyczne, f które uwalniają cło płynów ustrojowych przeciwciała skierowane przeciwko '"antygenowi. Proces produkcji przeciwciał wymaga wcześniejszego pobudzenia (przez antygen) limfocytów 6 do przekształcenia w komórki plazmatyczne frys. 3.13). Powstałe komórki plazmatyczne rozpoczynają bardzo intensywną produkcję przeciwciał (ok. 2000 cząsteczek przez jedną komórkę 'w ciągu sekundy), ale wyczerpują się szybko i krótko żyją (3—4 dni). Część limfocytów B >o kontakcie z antygenem, nie przekształca się w komórki plazmatyczne,
95