Zakażenia układu mocłow
169
ggo
chronica -r—stanowi postać bakteryjną śródmiąższowego zapalenia norek. Może to być zakażenie bakteryjne (bakteriomocz) występujące aktualnie, przebyte w j&raeszłości (rozpoznanie ustala się wówczas na podstawlo kryloriów radiologicznych i laboratoryjnych) lub występujące okresowo. Schorzenie prowadzi do postępującej destrukcji miąższu nerki i w końcu do przewlekłej niewydolności nerek (lub utraty czynności jednej nerki przy procoslo Jednostronnym). Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek dzieli się obecnie na trzy grupy.
I — spowodowane różnymi zaburzeniami warunków hydrodynamicznych w układzie moczowym, np. wady anatomiczne i czynnościowo zaburzające prawidłową hydrodynamikę układu moczowego: II — nakładające się na Inne choroby miąższu nerek; m — pierwotne odmiedniczkowe zapalenie norek, rozwijające się w prawidłowym pod względem anatomicznym układzie moczowym, najprawdopodobniej wskutek mechanizmów autolmmunlzacyjnych.
Najczęstszą postacią p.o.z.n. u dzieci jest tzw. nofropatia refluksowa, rozwijająca się w obecności odpływów wstecznych, a zwłaszcza odpływów mied-niczkowo-nerkowych, które są w głównej mierze odpowiedzialne za rozwój zmian bliznowatych. Powstają one prawie wyłącznie u dzieci najmłodszych (do 3, rzadziej do 5 lat żyda). Rozległość i postęp nelropattl reduksowej zależy od obęcnośd zakażenia, dśnienia w pęcherzu w czasie mlkcjl oraz rozmiarów odpływu wstecznego. Postępujące zmiany bliznowate upośledzają wzrost i czynność nerki, prowadzą do jej przewlekłej niowydolności.
Celem leczenia jest opanowanie zakażenia i niedopuszczenie do trwałego, postępującego uszkodzenia narządu. Warunkiem skuteczności postępowania jest wczesne ustalenie rozpoznania. Rola nieprawidłowości anatomicznych i czynnościowych, zaburzających prawidłową hydrodynamikę układu moczowego, jest Hyiś w rozwoju Łu.m. dobrze znana. Jest również doceniane decydujące dla rokowania znaczenie wcześniejszej operacyjnej korekcji tych wad. Diagnostyka radiologiczna (urografia i cystoureterogralla mikcyjna), umożliwiające ich wykryde, obowiązuje więc w każdym przypadku z.u.in.
Leczenie ma na celu nie tylko wyjałowienie układu moczowego (leczenie wyjaławiające), ale i zapobieganie nowym rzutom choroby (leczenie profilaktyczne). W niektórych przypadkach, dla utrzymania jałowoścl układu moczowego, konieczne jest długotrwałe podawanie leków przeclwbakteryjnych w odpowiednio zmniejszonych dawkach (leczenie podtrzymujące).
Leczenie wyjaławiające należy wdrożyć w każdym przypadku z,u.m. W bakteriomoczu bezobjawowym i w zakażeniach o skąpoobjawowym przebiegu leczenie należy rozpocząć po otrzymaniu wyniku badania lekowrażli-wośd, stosując możliwie najmniej toksyczny lek przeclwbakteryjny. W pełno-objawowym zakażeniu zwykle nie można czekać na wynik antybiogramu i należy (po zabezpieczeniu moczu do badania bakteriologicznego) podać lek prze-ciwbakteryjny działający na bakterie Grain-ujoinno, któro są odpowiedzialne za ogromną większość zakażeń. W zapaleniu pęcherza moczowego oraz w ostrym odmiedniczkowym zapaleniu nerek o niezbyt ciężkim przebiegu należy stosować leki przeciwbakteryjne (tab. 191).
W przypadkach o dężkim przebiegu oraz u dzieci wymiotujących konieczne jest podanie leku pozajelitowo. Najlepiej Jest podać wówczas ampicylinę domięśniowo lub dożylnie. Poza szczególnymi przypadkami wyjałowienie układu moczowego przy właściwym sposobie leczenia nie powinno stwarzać trudności. 90°/o dzieci udaje się w przebiegu ostrego rzutu choroby uwolnić od zakażenia. Niestety u większości z nich występują nowe rzuty choroby. Stało się to podstawą do rozlicznych dyskusji na temat optymalnego czasu leczenia, który zabezpieczałby pacjenta przed nawrotem zakażenia.
Obecnie wiadomo, że ogromna większość (75—85%) nowych rzutów cho-