18400 P170310 370002

166

Układ moczowy

Ta bola 188

Czynniki sprzyjające rozwojowi zakażenia układu moczowego

I. Zwiększenie bezwzględnej liczby bakterii (zwłaszcza szczepów o potencjalnej „uropatogenności") w okolicy ujścia zewnętrznego cewki:

1.    Częste zanieczyszczanie stolcem.

2.    Znaczna kolonizacja bakteryjna przedsionka pochwy.

3.    Obecność odczynów zapalnych w bezpośrednim sąsiedztwie ujścia cewki. II. Ułatwione wnikanie bakterii do światła pęcherza:

1.    Zaburzenia mikcji (zwężenie ujścia zewnętrznego cewki moczowej, nadwrażliwość mięśnia wypieracza).

2.    Mechaniczne wprowadzenie flory bakteryjnej.

3.    Zapalenie bakteryjne cewki moczowej.

4.    Sprzyjające warunki anatomiczne (krótka i szeroka cewka).

III. Zaburzenie pęcherzowych mechanizmów obronnych:

1.    Zaleganie moczu.

2.    Zwiększenie ciśnienia śródpęcherzowego.

3.    Stałe „dostarczanie bakterii" spowodowane czynnikami wymienionymi w punkcie II.

4.    Mechaniczne lub chemiczne drażnienie błony śluzowej

Tabela 189

Możliwe drogi szerzenia się zakażenia z pęcherza moczowego na górne odcinki układu moczowego (z wyjątkiem odpływów wstecznych)

1.    Przejście zmian zapalnych (i zakażenia) z błony śluzowej pęcherza przez cią- I głość na błonę śluzową moczowodu

2.    Przesuwanie się bakterii „ku górze" (pod prąd) w moczu wypełniającym światło moczowodu, w warunkach jego rozszerzenia i zmniejszenia pcrystaltyki:

a) , we wrodzonym moczoiyodzie olbrzymim oraz w moczowodzie podwójnym

(Campbell),

b)    przy nadmiernym rozciągnięciu moczowodu (z zanikiem jego błony mięśniowej) spowodowanym przeszkodą w odpływie moczu,

c)    przy przewlekłych zmianach zapalnych powodujących zmiany włókniste ściany moczowodu,

d)    przy zmniejszeniu perystaltyki moczowodu i poszerzenia jego światła pod wpływem niektórych toksyn bakteryjnych.

3.    Zakażenie drogą limfatyczną poprzez naczynia przebiegające wzdłuż moczowodu.

4.    Zakażenie krwiopochodne (bakterie mogą teoretycznie dostawać się z pęcherza do krwlobiegii).

do moczowodu. Niewydolność tego mechanizmu powoduje powstanie tzw. odpływów wstecznych. W zależności od rodzaju i rozmiaru niewydolności ujścia, ciśnienia wewnątrzpęcherzowego, współistniejącego zakażenia i podatności ściany moczowodu na rozciąganie, odpływy mają różne nasilenie. Mogą one uszkadzać w sposób mechaniczny brodawki, co przy współistniejącym zakażeniu powoduje zmiany bliznowate w nerce. Najczęstszą przyczyną odpływów