P3109011

ufK u. roamioiy gospodarcze

po/.iomic kosztów, wówczas można określić punki zwrotny w wielkości produkcji, w którym koszl jednostkowy wyrobu wytwarzanego według wariantu pierwszego] i drugiego osiągnie laki sam poziom - przedstawiono to na rys. 3. Punkt zwrotnyj oznaczony na wykresie symbolem P_z> określa ilość produkcji, do osiągnięcia której! koszt jednostki wyrobu według wariantu l jest wyższy niż według wariantu II, po| przekroczeniu tego punktu relacja jest odwrotna.

Punkt ten, zwany również granicznym poziomem produkcji, można wyznaczyć] według wzoru:

p _ *si ~

Symbole mają takie samo znaczenie jak w poprzednim wzorze, oznaczenia 1 i 2 odnoszą się natomiast odpowiednio do wariantu I i U.

Przykład. Firma produkująca pluszowe misie ma do wyboru dwa warianty procesu

technologicznego. Obliczymy graniczny poziom produkcji.

	Wariant 1	Wariant II
Koszt zmienny jednostkowy (£,)	150 zł	180 zł
Suma kosztów stałych (Ks)	36 000 zł	30 000 zł

Zgodnie z tymi założeniami wielkość produkcji (P_z), przy której kaszt jednostkowy w obydwu wariantach technologicznych jest taki sam, wynosi:

= 200 szt.

36 000 - 30 000    6000

18Ó-13Ó---W

Wynik oznacza, ic jeżeli wielkość produkcji nie przekroczy 200 szl pluszowych misiów, to należy produkować według technologii właściwej dla wariantu II. Na przykład w sytuacji, gdy produkujemy 100 szt., koszt całkowity dla wariantu II wyniesie 48 000 zł (KM) x 180 zł + 30 000 zł), a koszt jednostkowy 480 zł wobec 51 000 zł kosztów całkowitych (100 x 150 zł + 36 000) i 510 zł (koszt jednostkowy) w wariancie l. Po przekroczeniu granicznego poziomu produkcji (np. ze względu na większe zapotrzebowanie zgłaszane przez sklepy przed świętami) korzystniej jest wytwarzać według wariantu I. Przyjmując wielkości produkcji na poziomie 300 szt. misiów, koszl całkowity dla wariantu I wyniesie 81 000 zł (koszt jednostkowy 270 zł), a dla wariantu II 84 000 zł (koszt

jednostkowy 280 zł).

Gdy decydujemy się na produkcję 200 misiów, koszt całkowity w obu wariantach technologicznych jest taki sam:

I. 200 x 150 zł + 36 000 = 66 000 zł n. 200 X 180 zł + 30 000 = 66 000 zł

Koszt jednostkowy w tym wypadku wynosi 330 zł i nie ma znaczenia, który wariant procesu technologicznego wybierzemy.

Zależność tę przedstawiono na rys. 3. na którym zaznaczono poziom kosztu jednastko-wego w wypudku produkcji 100, 200 i 300 szt. pluszowych misiów.

I 24

9.3. Przedsiębiorca i jego cechy

l't rcdslyldorcą, c/.yli prowadzącym działalność gospodarczą, jest osoba fizyczna, Hit ilm prawna i posiadająca zdolność prawną jednostka organizacyjna nicbędąca oso-I prawną, prowadząca wc własnym imieniu działalność gospodarczą.

Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wymywanej przez nich działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy działają w przemyli, f/cmioślc. handlu, budownictwie, transporcie, bankowości, rolnictwie i innych Ijjtld/innch gospodarki. Przedsiębiorców w gospodarce rynkowej charakteryzuje to. || prowadzą swoją działalność samodzielnie, biorąc pod uwagę sytuację istniejącą fl| rynku. Żaden organ państwowy nie może ingerować w ich działalność, jeżeli jest JM prowadzona zgodnie z prawem. Przedsiębiorca samodzielnie ustala zakres swe-d/łulunia, określa wielkość produkcji, sprzedaży i świadczonych usług na podstawi# porównania cen czynników produkcji (maszyn, surowców i materiałów, roboci-#«ty> /. cenami uzyskiwanymi na rynku za sprzedawane przez siebie wyroby lub Hilugi. Motywem jego działania jest dążenie do osiągania maksymalnej korzyści Podstawę autonomicznych, samodzielnych decyzji przedsiębiorcy w gospo-■ftrcc rynkowej stanowi nie tylko sytuacja w zaopatrzeniu i możliwościach zbytu, ale Jkh zasada przestrzegania obowiązujących przepisów prawnych. Przepisy te wprowadzają w interesie społeczeństwa normy dyscyplinujące działalność gospodarczą -dotyczą na przykład przestrzegania uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych oltyc/ąjów oraz interesów konsumentów. Przedsiębiorca jest zobowiązany spełniać •kreślone przepisami prawa warunki wykonywania działalności, a w szczególności lliHyczącc ochrony życia, zdrowia i moralności publicznej, a także ochrony Środowiska leżeli do wykonywania określonego rodzaju działalności jest wymagane posiadanie odpowiednich uprawnień zawodowych, to przedsiębiorca jest zobowiązany Upewnić, by była ona wykonywana przez osobę legitymującą się takimi uprawnieniami (np. prowadzenie apteki przez posiadającego dyplom farmaceutę, lecznicy dla iWlorząl - przez weterynarza, czy prowadzenie ksiąg rachunkowych przez osobę ma-ląoą uprawnienia potwierdzone przez ministra finansów).

Nasze ustawodawstwo przewiduje, że przedsiębiorca może podjąć działalność go-a|Kxlarczą po uzyskaniu wpisu do rąjestru przedsiębiorców w Krąjowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej. Wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego podlegają spółki handlowe, a wpisowi do Ewidencji Działalności OÓtpodaiczej przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. Rejestr przedsiębiorców Krąjowcgo Rejestru Sądowego jest prowadzony przez wydziały gospodarcze sądów rejonowych. Ewidencję Działalności Gospodarczej prowadzą gminy właściwe dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, a organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

Prowadzenie działalności gospodarczej nie wymaga w zasadzie zezwolenia władz administracyjnych. Wyjątkiem od tej zasady są niektóre ściśle określone ro-d/ą|c działalności, wymagąjącc uzyskania koncesji, zezwolenia, licencji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej.

25

vwmwals.aom.pl