38175 P3109021

' /y-“ ii. roamioty gospodarcze

S.7■ Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych 5.7.1. Istota i cel prywatyzacji

W procesie przemian społeczno-gospodarczych, jakie dokonały się w Polsce po 1989 i jednym z podstawowych elementów jest prywatyzacja sektora państwowego. Pryw tyzacja oznacza przechodzenie w gospodarce od własności państwowej do prywa nej przez sprzedaż mienia państwowego lub jego udostępnienie prywatnym osoboi fizycznym lub prawnym. Celem prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych jest pa prawa efektywności i konkurencyjności prywatyzowanych podmiotów. Następu podstawowa zmiana zasad odpowiedzialności za funkcjonowanie przedsiębiorstw gdyż za błędne decyzje w kierowaniu przedsiębiorstwem konsekwencje ponoszą pry wami właściciele, nie zaś całe społeczeństwo, jak to się dzieje w przedsiębiorstwa! państwowych. Prywatyzacji towarzyszy często uruchomienie mechanizmów konki rengi, które zmuszają do bardziej skutecznego działania, do wzrostu sprawności ki rowania przedsiębiorstwem.

Rys. 6. Przedsiębiorstwa państwowe objęte przekształceniami własnościowymi w poszczególnych latach w okresie 1990-2004 r. (bez ppgr)

Procesy prywatyzacyjne były z reguły poprzedzone restrukturyzacją finansowi i organizacyjną oraz modernizacją technologiczną. Na podstawie tych ustaw obecnit są realizowane trzy zasadnicze procedury postępowania z przedsiębiorstwami pań-; stwowymi:

• komercjalizacja, czyli przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w jedno-osobową spółkę (Skarbu Państwa) w celu dalszej prywatyzacji lub pr/ckształcc-

•    prywatyzacja bezpośrednia poprzez sprzedaż, wniesienie do spółki lub odda-m nic w odpłatne użytkowanie majątku prywatyzowanego przedsiębiorstwa;

5. Tworzenie podmiotów gospodarczych

diii przedsiębiorstwa w spółkę z udziałem wierzycieli w wyniku konwersji¹* ich Wierzytelności na udziały;

•    likwidacja przedsiębiorstwa ze względów ekonomicznych.

Od 31 grudnia 1990 r., kiedy umownie zainicjowano proces prywatyzacji, do ■I 2(KM r. procesami przekształceń własnościowych objęto 7165 przedsiębiorstw. Hflanowi 82% przedsiębiorstw państwowych, zarejestrowanych w 1990 r. (rys. 6). ■plrrtd nich 22% skomercjalizowano, 29% poddano prywatyzacji bezpośredniej. 26% ■M*no likwidacji ze względów ekonomicznych (zlikwidowano do końca 2004 r. Miwę / nich). 1645 przedsiębiorstw włączono do Zasobu Własności Rolnej Skar-■ PkńMwu - dotyczy to majątku byłych państwowych przedsiębiorstw gospodarki (ppgr). Największe tempo prywatyzacji miało miejsce w latach 1990-1993, Hfy lo procesem tym objęto 2593 przedsiębiorstwa (48% podmiotów sprywatyzo-. im. li w okresie 1990-2003). W latach 1994-1995 zmiany nastąpiły w 988 przed-■BfctfMwach (18.3% ogółu prywatyzowanych). W ostatnich latach obserwuje się wyhamowanie tempa prywatyzacji, z tendencją spadkową w każdym roku. 9 JINM r. poddano przekształceniom 107 przedsiębiorstw, z których sprywatyzowali I*'/|*o''rodnio 54 przedsiębiorstwa²*.

1*7.2- Sposoby i etapy prywatyzacji

|'li»i wi/ym etapem na drodze do prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego (me-imii| pośrednią) jest jego komercjalizacja.

Komercjalizacja przedsiębiorstwa państwowego polega na jego przekształceniu * Ifdnoosobową spółkę Skarbu Państwa: akcyjną lub z ograniczoną odpowiedzial-ittoi |i| Później następuje zbycie akcji lub udziałów Skarbu Państwa, czyli prywaty-H| właściwa. Za zgodą Rady Ministrów komercjalizacja może być także dokony-RHiiłi w celu innym niż prywatyzacja (np. pozostawienie danego przedsiębiorstwa r lękach państwa). Komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego dokonuje Mini-t(H Skaibu Państwa.

F Następnym etapem prywatyzacji jest zbycie akcji lub udziałów Skarbu Państwa ■ pUnoosobowych spółkach Skarbu Państwa (prywatyzacja kapitałowa, pośrednia). |*i i naly/.ncja kapitałowa (pośrednia) jest dokonywana w trybie oferty ogłoszonej ptihlic/nie. przetargu publicznego lub rokowań podjętych na podstawie publicznego Hi|iitiM/.onia oraz przyjęcia oferty złożonej przez podmiot ogłaszający wezwanie. Radu Ministrów ogłasza w trybie rozporządzenia szczegółowy tryb zbycia akcji lub Mhliilów oraz warunki, które powinny być spełnione przez nowego właściciela w za-hi"iii' zobowiązań inwestycyjnych, ochrony środowiska oraz ochrony interesów pra-fljwnle/.ych i innych osób związanych ze spółką. Zgodnie z zapisami ustawy akcje li IrtMiweiftjn - pr/cks/lnłccnic. zmiana.

|l Bocutik Staiystswiy Maki 2005, (JUS, 8. 456.

m, wilp.aom.pl

45