70
70
r«KL«nlt - do dużyoh oboiążeń. Dźwignię (D) przed pomiarom podpiera się podporą (P1) w taki sposób, aby nie znajdowała się w położeniu poziomym. Następnie za pornooą pokrętła (Rg) naporę (N) naprowadza aię bezpośrednio nad próbkę oraz zeruje czujnik mikrometryozny.
Następną czynnością Jest wkręoenl* pokrętła (Rj) do momentu, aż dźwignia (0) dojdzie do położenia poziomego. Poziome położenie dźwigni ustala się za porno oą poziomicy (Ł). Ugięcie próbki pod naciskiem ustalonej siły odczytuje się na czujniku mikrometrycznym.
pomiar ugięoia przeprowadza się Jeszcze dwukrotnie, odkręcaJąo każdorazowo pokrętło (R^) do takiego położenia, aby dźwignia (D) oparła się na podporze Czujnik mikrometryczny powinien wskazywać przy tym poło
żenia zerowe. Za wynik przyjmuje aię średnią wartośo ugięoia próbki przy wszystkich trze oh pomiarach.
Moduł sprężystości każdej próbki oblioza się według wzoru: w którym:
P — obciążenie próbki (MPa), L — rozstaw podpór (en), b - szerokośo próbki (cm), h - grubość próbki (cm), f - strzałka ugięoia (om).
Przygotowane w opisany wyżej sposób próbki umieszoza się następnie w ziemi, zakopująo Je do połowy dlugośoi w pozycji pionowej. Próbki lcażdej serii umieszcza się w ziemi rzędami, osobno impregnowane i osobno kontrolne. Odległości między rzędami powinny wynosić 50 om, a między próbkami - 25 cm. Odległośoi między kwaterami próbek różnych serii winny wynosić nie mniej niż 100 om. Próbki należy umieszozać w ziemi jesionią, najlepiej w październiku.
Pole doświadczalne powinno mieć jednolity oharakter i równomierną wil-gotnośo podłoża. Gleba powinna być poddana podstawowej analizie, należy także przeprowadzić identyfikaoję organizmów niszczących drewno. Roślin-nośo na poligonie należy usuwać 00 najmniej dwa razy w roku metodami rae-ohanicznymi, bez użyoza środków chemicznych.
Ooenę stanu wozy atki oh próbek prowgdzi się każdego roku, w odstępach 12 miesięoy, tak długo, aż nastąpi zniszczenie próbok, wszystkich serii.
Każdego roku wyznacza się moduł sprężystości każdej próbki (przy wil-gotnośoi powyżej punktu nasycenia włókien). Dokonuje się także boeny wizualnej stopnia zniszczenia próbek, stosująo następująoą skalę: stopień 0 - próbka nieuszkodzona stopień 25 - próbka lekko rozłożona powierzchniowo stopień 50 - próbka średnio rozłożona powierzchniowo stopień 75 - próbka silnie rozłożona powierzchniowo stopień 100 - próbka zniszczona (złamano) w aparacie przy wyznaozoniu modułu sprężystości.
Wyżej opisaną ooenę wizualną stopnią zniszczenia próbek należy uzupełnić dodatkowymi pomiarami, oharakteryzująoyml średnią grubośo warstwy saiiszozonsgo drewna w strefie maksymalnego rozwoju zgnilizny.
Pomiar przeprowadza się za pomooą specjalnej miarki (rys. 17 a), mierząc z dokładnością do 0,5 mm z czterech, wzajemnie prostopadłych stron, grubośo warstwy rozłożonego drewna. Stalową miarkę wolska się w drewno z umiarkowaną, możliwie jednakową dla wszyatkloh próbek siłą, przy czym płaszczyzna miarki powinna być równoległa do podłużnej osi próbki.
Ryo* 17• Miejsca pobrania próbek do -na— liz z palika badania trwałości środków * oohrony drewna metodą poligonową w kontakcie z ziemią: 1,3- próbki do analiz chemicznych jakościowy oh, 2 - próbki do oznaczania wilgotnośol 1 gęstości, k - 1
próbki do identyfikaojl organizmów roz- I kładająoych drewno
Ryo. 17a. Przyrząd do pomiaru grubości warstwy rozłożonego drewna
Wymiary przekroju |
średnia grubość |
Wskaźnik |
poprzecznego próbek |
warstwy rozłożonej |
stanu drewna |
(mm) |
(°®») | |
20 x 20 |
0 |
10§ ^ - - |
35 x 35 |
0 | |
20 x 20 |
<2,0 |
90 ^ |
35 | 35 |
<2,0 | |
20 x 20 |
2,0 t 7,5 |
70 |
35 x 35 |
2,0 + 5,0 | |
20 x 20 |
> 7,5 |
ii | |
35 x 35 |
>5,0 | |
próbki uległy złamaniu |
0 |
Próbki zniszozonu (złamane) w maszynie wytrzymałościowej poddaje si|i badaniom laboratoryjnym w celu określenia wilgotności (#), gęstości (g/foA zawartości środka oohronnego w drewnie motodą analizy chemioznej i ideo-