116235

różne rurki wskaźnikowe. Przed pomiarem odłamuje się zatopione końce rurki, wkłada do wykrywacza i przepompowuje się przez nią określone ilości badanego powietrza za pomocą wykrywacza harmonijkowego. Pompka tego przyrządu jest wykonana w kształcie mieszka, podczas jednego naciśnięcia zasysa około 100 cm³ powietrza. Przy przepływie powietrza zawierającego badany gaz przez wskaźnik rurkowy, masa wskaźnikowa ulega zabarwienia Długość zabarwionej masy wskaźnikowej jest miarą zawartości badanego gazu w powietrzu, co odczytuje się ze skali naniesionej na rurce. Dokładność pomiaru wynosi od 10 do 25%.

-    Wskaźnik rurkowy CO

W Polsce produkowane są dwa typy wskaźników rurkowych denku węgla: 0,002% CO oraz 0,1% CO. Pierwszy wskaźnik 0,002% CO ma dwa zakresy wskazań, a mianowicie od 0,002% do 0,05% objętościowych CO, przy wykonaniu 10 zassań wykrywaczem, oraz od 0,02% do 0,5% objętościowych CO, przy wykonaniu jednego zassania. Drugi typ wskaźnika CO ma także dwa zakresy wskazań; od 0,1% do 0,3% objętości CO, przy jednym zassaniu wykrywaczem, i od 0,01% do 0,03% objętości CO przy wykonaniu 10 zassań wykrywaczem. Obydwa typy wskaźników rurkowych mają podobną budowę. Wewnątrz rurki szklanej mieszczą się dwie warstwy: pierwsza tzw. ochraniająca, stanowi ją żel krzemowy nasycony kwasem siarkowym i pięciotlenkiem joda W warstwie tej pod wpływem działania tlenku węgla zassanego wraz z powietrzem zachodzi następująca reakcja chemiczna:

J₂O_s + 5CO = 5C0₂ + J₂

Podczas zachodzącej reakcji chemicznej CO zostaje udeniony do C0₂ i wydziela się wolny jod, któiy zabarwia warstwę wskaźnikową na kolor zielony.

-    Wskaźnik rurkowy C0₂

Produkuje się dwa typy tych wskaźników o zakresie wskazań od 0 do 5% obj. z podziałką co 0,5% jak i o zakresie wskazań od 0 do 18% z podziałką co 2%. Oba typy mają tylko jedną warstwę wskaźnikową, którą stanowi żel krzemowy nasycony hydrazyną i wskaźnikiem redoks. Pod wpływem przepływającego z powietrzem przez rurkę CO2, w warstwie wskaźnikowej zachodzi następująca reakcja:

C0₂ + H20 + NH₂ - NH₂ = NH₂- NH₂ • HJC.O)

Po reakcji warstwa wskaźnikowa zmienia zabarwienie z białego na kolor fioletowy. Długość zabarwienia wskaźnika jest miarą objętościowego stężenia C0₂ w badanym powietrzu.