Rozdział 3. Funkcje jednej zmiennej
Uwaga. W przypadku, gdy q = f, twierdzenie nie rozstrzyga problemu. Przykład 3.21.
Za pomocą kryterium d’Aiemberta zbadamy zbieżność wybranych szeregów, a) Niech aę R będzie ustaloną liczbą. Dla szeregu pUj ^ mamy
Szereg jest więc zbieżny dla każdego a. b) Dla szeregu £", mamy
«*b+i y+,(n + l)!n" 3 3
co oznacza, że szereg jest rozbieżny.
Twierdzenie 3.14. (Kryterium Cauchy’ego)
Zafdżmy, że dla szeregu a„ istnieje granica r = lim Vi<żj- Wtedy:
a) jeśli r < 1, to szereg jest zbieżny,
b) jeśli r > 1, to szereg jest rozbieżny.
Uwaga. W przypadku, gdy r = 1, twierdzenie nie rozstrzyga problemu. Przykład 3.22.
Zastosujmy kryterium Cauchy’ego do zbadania zbieżności wybranych szeregów, a) Dla szeregu , ff mamy
szereg jest więc zbieżny dla każdego a. b) W przypadku szeregu: (l + |) mamy
gdy n —» oo.
Szereg jest więc zbieżny dla ar < 0, rozbieżny dla ar > 0. Dla a = 0 rozważa kryterium nie rozstrzyga problemu, widać jednak, że wyrazy szeregu byłyby róws 1 i tym samym szereg byłby rozbieżny.
Definicja 3.9.
00
3.3. Funkcje. Granica i ciągłość
Twierdzenie 3.15. (Kryteriom Leibniza)
Jeśli ciąg (a„) jest monofoniczny i zbieżny do 0, to szereg (3.7) jest zbieżny. Przykład 3.23.
W przypadku tzw. szeregu antaarmonicznego ~ mamy a„ = - - są zatem spełnione założenia ostatniego twierdzenia. Szereg jest więc zbieżny.
Definicja 3.10.
Szereg an nazywamy.
a) bezwzględnie zbieżnym, jeżeli szereg £n lflnl jest zbieżny,
b) warunkowo zbieżnym, jeżeli jest on zbieżny, lecz nie jest bezwzględnie
zbieżny.
Przykład 3.24.
Z rozważań przykładów 3.19 oraz 3.23 wynika; że szereg anharmoniczny jest zbieżny warunkowo.
Twierdzenie 3.16.
Jeżeli szereg jest zbieżny bezwzględnie, to jest zbieżny.
Punkt xo € R nazywamy punktem skupienia zbioru A c R wtedy i tylko wtedy, gdy istnieje ciąg o wyrazach należących do zbioru A - Uol i zbieżny do ób*
Punkt xo e A, który nie jest punktem skupienia zbioru A nazywamy punktem izolowanym tego zbioru.
Mówimy, że zbiór A ma punkt skupienia w oo (-co) wtedy i tylko wtedy, gdy istnieje ciąg (jcn) elementów tego zbioru dążący do oo (-oo).
Przykład 3.25.
Wszystkie punkty zbioru A = (£: n e N) są izolowane. Jedynym punktem skupienia A jest 0.
Zbiór liczb wymiernych i zbiór liczb niewymiernych nie mają punktów izolowanych. W obu przypadkach zbiorem punktów skupienia jest zbiór liczb rzeczywistych.
Definicja 3.12. (Definicja Heinego granicy funkcji w punkcie) Niech xo będzie punktem skupienia zbioru X c R. Mówimy, że funkcja f : X —* R ma w punkcie xq granicę ar, co zapisujemy Hm /(x) = ar, wtedy
i tylko wtedy, gdy dla każdego ciągu (x„) o wyrazach należących do i zbieżnego do xo zachodzi
(3.8)
lim f(xn} - a.
m