Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20095445 bmp

I> M<Quail. Iiw« tommrkm-wKi muD»vgo. Wanawa 200' ISBN 97S-K5-OI-ISI53-M, Oby WN PWN 2007

2.3. Media drukowane - gazeta 49

2.3.1.    Prasa partyjno-polityczna

Jedną z powszechnych wczesnych postaci gazety była prasa partyjno-polityczna, poświęcona zadaniom aktywizacji, informacji i organizacji. Gazeta partyjna (publikowana przez partię lub dla partii) obecnie ustąpiła pola różnym formom prasy komercyjnej, zarówno jako idea. jak i jako realne przedsięwzięcie gospodarcze. Idea prasy partyjnej ciągle pojawia się jako składnik demokratycznej polityki. Tam gdzie jeszcze przetrwała w Europie (a znajdujemy jej przykłady także gdzie indziej), jest na ogół niezależna od państwa (choć często przez nie dotowana), tworzona profesjonalnie, w zamierzeniu poważna i opiniotwórcza. Jej wyjątkowość leży w więzi jej czytelników opartej na wspólnej przynależności partyjnej, w jej selektywności i funkcji mobilizacyjnej z punktu widzenia celów partyjnych. Przykłady obejmują „prasę postępową” rosyjskiego ruchu rewolucyjnego, gazety partyjno-polityczne (zwłaszcza socjaldemokratyczne) w kilku krajach skandynawskich i oficjalną prasę partyjną w byłych reżimach komunistycznych.

2.3.2.    Prasa prestiżowa

Gazeta mieszczańska końca XIX wieku była jednym z kulminacyjnych momentów w historii prasy i w znacznej mierze przyczyniła się do ukształtowania naszego nowoczesnego wyobrażenia o tym, czym jest - lub powinna być - gazeta. Ta „burżuazyj-na" faza w łiistorii prasy, od mniej więcej 1850 roku po schyłek stulecia, była wynikiem kilku zdarzeń i okoliczności. Należały do nich: tryumf liberalizmu i brak lub upadek bezpośredniej cenzury i ograniczeń podatkowych, stworzenie profesjonalnego sektora prasowego oraz liczne zmiany społeczne i technologiczne, sprzyjające dynamicznemu rozwojowi prasy narodowej lub regionalnej o wysokiej wartości informacyjnej.

Nowa prasa prestiżowa lub „elitarna" była niezależna od państwa i partykularnych interesów; często uważano ją za główną instytucję życia politycznego i społecznego, a zwłaszcza - z własnego nadania - twórcę opinii i wyraziciela „interesu narodowego”. Zwykle wykazywała znaczne poczucie odpowiedzialności społecznej i etycznej (w praktyce dogłębnie konformistyczne) i sprzyjała narodzinom zawodu dziennikarskiego, służącego obiekty wnemu prezentowaniu wydarzeń. W wielu krajach po dziś dzień istnieje jedna - lub więcej - gazet, które usiłują podtrzymywać tę tradycję. Współczesne oczekiwania wobec gazety „na poziomic” wciąż stanowią refleks ideałów profesjonalizmu gazety prestiżowej, stanowiąc podstawę krytyki gazet, które oddalają się od ideału przez swą zbytnią stronniczość lub pogoń za „sensacjami”.

2.3.3.    Prasa popularna

Zapisano zrzut ekranu

kliknij, aby wyświetlić

Ostatni z głównych rodzajów gazety towarzyszy nam od mniej więcej stu lat, nie zmieniając właściwie charakteru. To gazeta prawdziwie „masowa”, stworzona jako pro-l dukt dla miejskich rzesz robotników przemysłowych i zaprojektowana tak. by czytał ją