PwTiR042

82 Rozdział 3

nadane lub potwierdzone 14 640 osobom (w tym 4582 - przewodnika górskiego, 3850 - przewodnika miejskiego, 6208 - przewodnika terenowego), a uprawnienia pilota wycieczek uzyskały lub potwierdziły we wskazanym okresie 29 804 osoby. Przy tym w ostatnich latach uprawnienia przewodnika turystycznego uzyskuje co roku kilkaset osób, a uprawnienia pilota wycieczek - ponad 2 tys. osób.

Zgodnie z ustaleniami ustawy o usługach turystycznych można otrzymać uprawnienia przewodników turystycznych następujących rodzajów:

•    przewodnika górskiego dla określonych obszarów górskich, przy czym odróżnia się trzy klasy takiego przewodnictwa w zależności od stopnia trudności tras oraz wycieczek, nadawane na jeden lub więcej obszarów górskich Beskidów, Sudetów lub Tatr, co prowadzi do wyróżnienia przewodników beskidzkich. sudeckich i tatrzańskich;

•    przewodnika miejskiego dla poszczególnych miast, przy czym z przepisów wykonawczych wynika, że takie uprawnienia są wymagane w wypadku Katowic (łącznic z Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym) Krakowa. Lublina. Łodzi, Poznania, Szczecina, Torunia, Trójmiasta (Gdańska, Gdyni i Sopotu łącznie), Warszawy i Wrocławia;

•    przewodnika terenowego dla poszczególnych województw, regionów lub tras turystycznych, przy czym takie uprawnienia obejmują również miasta położone w obrębie województwa lub regionu.

Przy tym przewodnicy turystyczni mogą oprowadzać obsługiwane wycieczki po muzeach, wystawach i zabytkach znajdujących się na obszarze ich uprawnień, jeżeli zadania tego nie wykonuje uprawniony etatowy pracownik. Regulamin dla zwiedzających ustalony przez dyrektora muzeum, organizatora wystawy lub właściciela zabytku powinien określić sposób oprowadzania wycieczek przez przewodników turystycznych w tego rodzaju szczególnych sytuacjach.

Uprawnienia pilota wycieczek nie są obecnie ustawowo dzielone na rodzaje, ale dawniej odróżniano pilota wycieczek zagranicznych od pilota wycieczek krajowych. W rzeczywistości taki podział następuje. Przepisy ustawy o usługach turystycznych wyznaczają przecież zadania pilotów wycieczek w ścisłym związku z charakterem danej imprezy turystycznej. Do ich zadań należy przede wszystkim sprawowanie w imieniu organizatora turystyki opieki nad uczestnikami imprezy turystycznej w niezbędnym zakresie wynikającym właśnie z charakteru danej imprezy. Niewątpliwie zakres tej opieki w przypadku imprez wyjazdowych musi być znacznie większy, co wynika m.in. z rozmaitych niebezpieczeństw zagrażających uczestnikom takiej wycieczki w środowisku z reguły im nie znanym, jak też z często występującej bariery językowej.

Do bardzo istotnych zadań pilota wycieczek należy też czuwanie nad sposobem wykonywania usług świadczonych na rzecz uczestników podczas imprezy turystycznej./Należyte wykonanie tych usług wymaga podejmowania różnych czynności przez pilota wycieczki i w to w odpowiednim czasie. Wiąże się z tym kolejne zadanie pilota wycieczek, jakim jest reprezentowanie przezeń organizatora turystyki wobec kontrahentów świadczących usługi w trakcie trwania imprezy. Wymaga to w szczególności składania w charakterze pełnomocnika tego organizatora odpowiednich oświadczeń woli. Ponadto nader ważne w praktyce zadanie pilota wycieczek polega na przyjmowaniu od uczestników imprezy turystycznej podczas jej trwania reklamacji dotyczących świadczonych im usług.

Ustawa o usługach turystycznych w obecnym brzmieniu przyznaje marszałkom województw kompetencje związane z uzyskiwaniem uprawnień przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek. Właśnie marszałek województwa właściwy dla miejsca zamieszkania obywatela polskiego występującego o przyznanie takich uprawnień jest organem, który nadaje wskazane uprawnienia, odmawia nadania, zawiesza i przywraca je oraz cofa. Natomiast osoby niebę-dące obywatelami RP, nieposiadające miejsca zamieszkania w Polsce, a spełniające warunki nadania uprawnień przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek, występują z wnioskiem o nadanie tych uprawnień do wybranego przez siebie marszałka województwa. Również obywatele państw członkowskich UE, nieposiadający miejsca zamieszkania na terytorium Polski, którzy nabyli kwalifikacje do wykonywania zawodu przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek w tych państwach, składają wniosek o nadanie omawianych uprawnień do wybranego marszałka województwa. Podstawę do nadania tych uprawnień stanowi w takiej sytuacji decyzja ministra właściwego do spraw turystyki o uznaniu kwalifikacji do wykonywania zawodu przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek na terytorium RP, wydana na podstawie odrębnych przepisów.

Przepisy rozporządzenia w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek z 2006 r. określiły treść wniosku o nadanie omawianych uprawnień oraz wymagane załączniki. Osoba występująca z takim wnioskiem powinna spełniać następujące wymagania ustalone przez ustawę o usługach turystycznych:

•    ukończenie 18 lat;

•    posiadanie co najmniej wykształcenia średniego;

•    odpowiedni stan zdrowia potwierdzony zaświadczeniem lekarskim;

•    niekaralność za przestępstwa umyślne lub inne popełnione w związku z wykonywaniem zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek;

•    odbycie szkolenia przeprowadzonego przez jednostkę organizacyjną lub osobę upoważnioną na podstawie decyzji administracyjnej marszałka województwa;

•    odbycie praktyki w zakresie wymaganym dla danego rodzaju uprawnień;

•    zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną powołaną przez właściwego marszałka województwa.