PwTiR089

176 Rozdział 7

potwierdzających uprawnienie do wywozu lub zezwolenia dewizowego uprawniającego do wywozu.

Sposób dokonywania potwierdzenia przywozu do kraju oraz wywozu za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, przekraczających łącznie równowartość 10 tys. euro, określa obecnie rozporządzenie Ministra Finansów z 2007 r. Zawiera ono również wzór zgłoszenia przywozu do kraju oraz wywozu za granicę tych wartości lub środków. W tym zakresie straciło moc rozporządzenie wymienionego ministra z 2002 r.

Trzeba także wspomnieć o obowiązku wprowadzonym przez prawo dewizowe z 2002 r., zgodnie z którym rezydenci dokonujący obrotu dewizowego z zagranicą oraz przedsiębiorcy wykonujący działalność kantorową są obowiązani przekazywać NBP dane w zakresie niezbędnym do sporządzenia bilansu płatniczego oraz tzw. międzynarodowej pozycji inwestycyjnej. Kontrolę spełnienia tego obowiązku wykonują pracownicy NBP.

Dla turystyki przyjazdowej i wyjazdowej mają znaczenie zmienione w 2004 r. przepisy prawa dewizowego dotyczące działalności kantorowej. Uprzednio tego rodzaju działalność wymagała uzyskania zezwolenia. Na podstawie ustaleń przepisów wprowadzających ustawę o swobodzie działalności gospodarczej z 2004 r. obecnie kupno i sprzedaż wartości dewizowych oraz pośrednictwo w ich kupnie i sprzedaży stanowi działalność regulowaną w rozumieniu ustawy o s.d.g. Działalność ta wymaga wpisu do rejestru działalności kantorowej prowadzonego przez Prezesa NBP.

Szczególne warunki prowadzenia działalności kantorowej ustalone przez prawo dewizowe wymagają, aby osoba fizyczna podejmująca tę działalność gospodarczą nie była prawomocnie skazana za przestępstwo skarbowe albo za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej. Za takie przestępstwa nie może też być prawomocnie skazany żaden członek władz lub wspólnik osoby prawnej lub spółki osobowej, aby mogły one wykonywać działalność kantorową. Czynności bezpośrednio związane z wykonywaniem działalności kantorowej mogą być wykonywane tylko przez osoby niekarane za wskazane przestępstwa, posiadające fachowe przygotowanie do wykonywania tych czynności. Ta fachowość musi być udokumentowana świadectwem ukończenia odpowiedniego kursu lub świadectwem pracy potwierdzającym co najmniej roczną pracę w banku na stanowisku bezpośrednio związanym z obsługą transakcji walutowych. Ponadto przedsiębiorca wykonujący działalność kantorową jest obowiązany zapewnić odpowiedni lokal spełniający warunki techniczne i organizacyjne niezbędne do bezpiecznego i prawidłowego wykonywania czynności bezpośrednio związanych z działalnością kantorową. Spełnienie tych wszystkich warunków przedsiębiorca musi potwierdzić swoim pisemnym oświadczeniem dołączanym do wniosku o wpis do rejestru działalności kantorowej.

Warto podkreślić, że znowelizowane w 2007 r. prawo dewizowe umożliwia zawieszenie wykonywania działalności kantorowej na okres do 2 lat. Wymaga to zawiadomienia przez przedsiębiorcę na piśmie organu prowadzącego rejestr działalności kantorowej.

7.5. Zasady zwrotu podatku VAT turystom przyjeżdżającym do Polski

Od chwili uzyskania członkostwa w UE przez Polskę tylko osoby fizyczne niemające stałego miejsca zamieszkania na terytorium Wspólnoty mają prawo do otrzymania zwrotu podatku VAT zapłaconego przy nabyciu towarów w Polsce, jeśli spełniły ustawowo określone warunki. Obecnie regulują to przepisy ustawy o podatku od towarów i usług z 2004 r., oparte na VI Dyrektywie w sprawie VAT. W konsekwencji turyści z innych państw członkowskich UE nie otrzymują już zwrotu podatku VAT zapłaconego w Polsce przy zakupie towarów i omawiane przepisy przestały oddziaływać na turystykę przyjazdową z tych państw.

Wskazane przepisy ustawowe są obecnie skierowane wyłącznie do turystów zagranicznych z państw trzecich i umożliwiają im otrzymanie zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towarów, które w stanie nienaruszonym zostały przez nich wywiezione w bagażu podróżnym poza obszar Wspólnoty. Osoby te zostały w powołanej ustawie nazwane mianem podróżnych, ale to szerokie pojęcie należy w tym wypadku rozumieć wąsko w sposób wyżej wskazany. Miejsce stałego zamieszkania ustala się przy tym na podstawie paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość. Warto zaznaczyć, że już w drodze ustawowej został wykluczony zwrot podatku w przypadku nabycia paliw silnikowych. W przyszłości to wyłączenie może być rozszerzone na inne towary w drodze rozporządzenia Ministra Finansów.

W odniesieniu do towarów obciążonych podatkiem VAT omawiany zwrot podatku jest możliwy tylko w razie spełnienia wszystkich ustawowo określonych przesłanek. Oprócz już przedstawionej kwestii osób uprawnionych do otrzymania zwrotu - do takich warunków zostały w szczególności zaliczone następujące wymagania:

•    zakup towarów od sprzedawców będących zarejestrowanymi podatnikami VAT, stosującymi kasy rejestrujące obrót, którzy zawarli odpowiednie umowy w sprawie zwrotu podatku z podmiotami zajmującymi się tego rodzaju zwrotami zawodowo, przy czym ten ostatni warunek nic dotyczy przypadku, gdy sam sprzedawca dokonuje zwrotu podatku podróżnemu;

•    200 zł jako minimalna łączna wartość zakupów wraz z podatkiem VAT, wynikająca z imiennego dokumentu wystawionego przez jednego sprzedawcę, upoważniająca do żądania zwrotu podatku VAT, określona przez rozporządzenie Ministra Finansów z 2004 r.;