Re exposure of DSC03406

alimenta

annona

aquila

ara

arralea

(fratres arvales) augures

augurium

augusta] es aevłri augustale*

aureua

aurum tironicum auspicla

atudlia

system utrzymywania sierot przez państwo na podstawie dochodu z dzierżawy działek ziemi w Italii ‘wprowadzony przez Nerwę i Trąjonal.

zaopatrzenie Rzymu w zboże; od czasów Augusta została ona bardzo rozbudowana tworząc własną administrację. Celom zaopatrzenia wojska służyła annona militaria, od III w. n.e. pobierana w naturze.

orzeł legionowy; ten srebrny znak bojowy nosił aąuilifer.

ołtarz, np. w okresie republiki Ara Maxima (Herkulesa) w Rzymie, za Augusta Ara Pacia (ołtarz pokoju), Ani Romae et Augusti (ołtarz kultu cesarskiego).

stare kolegium kapłańskie nadzorujące ryty zapewniające urodzaj, zreorganizowane i odrodzone przez Augusta.

kolegium powołane do interpretacji znaków dawanych przez bóstwa. Augurowie organizowali auspicia, czyli wróżby przeprowadzane na podstawie zachowania się ptaków (drapieżnych, później hodowanych specjalnie kur).

badanie woli bogów za pośrednictwem wróżb. Od tego pojęcia pochodzi tytuł augustus przyznany w 27 r. p.n.e. Cezarowi Oktawianowi.

kolegia związane z kultem cesarskim w miastach Italii i zachodnich prowincjach Imperium; składały się głównie z wyzwoleńców.

złota moneta rzymska, rzadko emitowana w okresie republiki. Od Augusta aureua wagi 7,79 g stał się ważną jednostką systemu monetarnego; jego wartość równała się 25 srebrnym denarom.

podatek płacony w okresie późnego cesarstwa przez właścicieli ziemi zamiast dostarczenia ze swych mąjątków rekrutów (tiróńes) do służby w armii.

wróżby zarządzane przez władze państwowe. Zachowanie afę ptaków w czasie auspicjów nadzorowali auguro-wie, ale interpretowali je politycznie tylko wyżsi rangą urzędnicy (konaulowie, pretorzy i cenzorzy).

wojska pomocnicze złożone ze sprzymierzeńców. Po reformie Augusta składały się one z oddziałów piechoty (coAortea) i jazdy (aiaa) rekrutowanych w prowincjach. Od czasów Klaudiusza kończący służbę wojskową żoł-

basilica	mera otrzymywali obywttiat itpakn • dipiomata militaria^. budowla paMima w postaci aUkitł kryte} bab. pa dzieloną) kolumnami aa trzy nawy. StuyU aaa jako centrum handła i i ąóuwiwttwa Bazylika siata s»ą waa-rem arrfutektonicinym (Ba wcaesayck Ktjppt rhnr śdjaftduch.
capitatio plebeta	pogłówne płacone w okresie potecfi onanm przez ludzi nie posiadających ziemi.
castra	obóz rzymski budowany według okredestge ichcai w kształcie prostokąta, silnie obwarowany fosą i wrałęs.
censor	wysokiej rangi arądnik rzymski (po konsulacie) Dwóch cenzorów dokonywało co pą( łat spisu mąjątknwągo obywateli (census) i sporządzało lute sonetu (łata mu tus\ Od Augusta władzą canżorską prtąjąli cesarze.
census	oficjalny spis obywateli rzymskich, połączony z oszacowaniem ich mąjątku i określeniem ich wojskowych obowiązków.
centuria	(od centum - sto), jednostka administracyjno-wojskowa obywateli, związana z podziałam na .klasy* mąjąthową. Zgromadzania centurialna to romifta centuriom. na których kaidy obywatel glosował w ramach swpjej centurii. Centuria to takie podstawowa, najmniejsza jednostka w rzymskim legionie.
centurio	dowódca centurii w legionie rzymskim.
eivitaa	(l.mn. cwitates), miasto-państwo, państwo w koncepcji rzymskiej. Posiadanie obywatelstwa rzymskiego tocustos Romana. Ciuitaa foederota - miasto-państwo sprzymierzone na zasadzie foedus. Ciuitaa sine suflragio - missto-- państwo nie mąjące pełni rzymskich praw politycznych, natomiast posiadające prawa cywilne równe Rzymianom.
clientes	wolni obywatele, ale zaleto i ekonomicznie i politycznie od możnych patronów. Klientami Rzymu stawały się takie państwa formalnie wolne, ale saletne od Imperium Romanom.
co bora eobortes urbanae	jednostka wojskowa w legionach (nadrzędna wobec centurii) i w oddziałach auzilia. kohorty miejskie w Rzymie, spełniające funkcje po rządkowo-policyjne. Tworzyły csąóć armii i podlegały władzy prefekta miasta ipraeftetus urbi).

oohortes urbanae