S5001348

58

wypuszczać z rąk książkę, którą właśnie trzyma. Do szczególnej sytuacji dochodzi, kiedy pewnego razu nauczycielka spotyka go na korytarzu, a on właśnie niesie tacę z dużą ilością filiżanek i dzban, kiem. Z odległości woła „stop!" i chłopiec rzeczywiście wypuszcza tacę, filiżanki rozbijają się, a dzbanek zostaje uszkodzony.

Za prawidłową reakcję na sygnał dzieciak jest każdorazowo wynagradzany: otrzymuje pochwałę i punkty. W końcu dochodzi do sytuacji naprawdę poważnej: Daniel znowu się zdenerwował na podwórku i - jak się tego można było spodziewać - dostał na, padu złości. Wzburzony biegnie w kierunku rynny, by wspiąć się na dach. Jak to zwykle bywa w takich sytuacjach, dyżur pełni nie jego zaufana wychowawczyni, lecz jej koleżanka. Również ona wie o treningu. Woła „stop!’’, i chłopiec się zatrzymuje. Następnie nauczycielka woła: „Chodź tu!’’, ale tego polecenia Daniel już nie wykonuje. Stanął w miejscu, przerywając swój napad złości, ale potem jeszcze przez pewien czas jest w złym humorze. Kiedy się uspokaja, dyżurująca i wychowawczyni bardzo go chwalą ora* nagradzają. Od tego momentu młodziutki „akrobata" już nie wdrapuje się na dach budynku szkolnego.

Wzmocnienia materialne

Szczególne emocje u dzieci wzbudza „złota skrzynka”, stanowiąca swego rodzaju skarbnicę. Jest zamknięta i zawsze zawiera przedmioty, za którymi milusińscy przepadają. Jeśli nagrody znajdują się „pod kluczem”, można na przykład uzgodnić, że po uzbieraniu pięciu punktów dzieciom wolno nucić okiem na to, co znajduje się w skrzynce, ale nie mają pozwolenia na grzebanie w niej. Po zdobyciu kolejnych pięciu punktów maluchy mogą sobie zarezerwować jakiś przedmiot Jeśli dziecko zebrało wystarczającą ilość punktów, może odebrać nagrodę.

L

Na wzmocnienia materialne nadają się szczególnie rzeczy, o których dzieci marzą. Zwykle są to przedmioty, które u dorosłych raczej nie wzbudzają wielkiego entuzjazmu.

Atrakcyjnymi nagrodami - w zależności od wieku dziecka - mogą być drobiazgi: pistolety na wodę, nalepki, zabaw-ki-niespodzianki, czapki, latarki, gry elektroniczne, gadżety dla fanów drużyn piłki nożnej, jojo, skaczące gumowe piłeczki itd.

Mniej łubiane są tzw. „zabawki pedagogiczne” i książki. N ie nadają się słodycze, bo szybko występuje efekt nasycenia.

Wzmocnienia społeczne

W rodzinie istnieje wiele możliwości uzgodnienia z dzieckiem innych sposobów nagradzania. Wchodzą tutaj w grę przede wszystkim wspólne przedsięwzięcia, jak na przykład: wycieczka na weekend, wieczór gier, popołudnie bez obowiązków domowych, godzina spędzona wyłącznie z jednym z rodziców, przeczytanie przez opiekunów bajki na dobranoc...

Mniejsze nagrody to np. możliwość wybrania przez dziecko dania na deser, zatroszczenia się o zwierzątko domowe, śniadanie dostarczone do pokoju.

Skutki

Dzięki planowi wzmocnienia dziecko otrzymuje wiele pozytywnej uwagi. Wyczerpujące nerwowo napominania dobiegają kresu. Pociecha doświadcza, że „coś potrafi, coś dobrze robi, rodzice są z niej zadowoleni”.

Również rodzice widzą swoją latorośl w pozytywniejszym świede. Pochwały przychodzą im teraz dużo łatwiej. Znajdują nową drogę do dziecka i nawiązują z nim lepszy, głębszy kontakt oraz mają motywację, by angażować się w jego sprawy. Pociecha rejestruje starania opiekunów. Teraz również