od ruchliwych dr贸g. Nale偶y si臋 tak偶e upewni膰, 偶e w ci膮gu ostatnich 4 tygodni, miejsca te nie by艂y chemicznie opryskiwane. Listki mniszka odrastaj膮 po pierwszym ci臋ciu. Mo偶na je wi臋c zbiera膰 przez ca艂e lato. Mniszek jest bardzo smaczny z sosem vinaigrette, jogurtowym lub 艣mietanowym.
Na sa艂atki nadaj膮 si臋: op艂ukane i drobno posiekane m艂ode listki pokrzywy, listki, p臋dy i p膮czki chmielu, m艂ode listki kacze艅c贸w, listki pastuszka, pi臋ciornika g臋siego, listki malwy, jasnoty bia艂ej, sza艂wii polnej, babki lancetowatej i szerokolistnej oraz mniszka lekarskiego. Najsmaczniejsze s膮 sa艂atki z wielu gatunk贸w zi贸艂. Poniewa偶 艣wie偶e, dzikie zio艂a s膮 w handlu niedost臋pne. trzeba je zebra膰 samodzielnie w lesie i na 艂膮ce.
G艂贸wny zbi贸r: Od wczesnej wiosny do jesieni; poszczeg贸lne zio艂a wyrastaj膮 w r贸偶nym czasie. Sk艂adniki od偶ywcze: Wszystkie zio艂a bogate s膮 w mikroelementy i witaminy.
Przechowywanie: Spo偶ywa膰 mo偶liwie natychmiast po zebraniu.
Uwagi: Zio艂a nie mog膮 pochodzi膰 z teren贸w po艂o偶onych w pobli偶u ruchliwych dr贸g oraz teren贸w, kt贸re w czasie ostatnich czterech tygodni by艂y chemicznie opryskiwane. Zbiera膰 nale偶y tylko bardzo m艂ode ro艣liny. Kto nie zna si臋 na zio艂ach, powinien zwr贸ci膰 si臋 o pomoc do zielarza. Dzikie zio艂a harmonizuj膮 z posiekan膮 cebul膮, szalotk膮, rzodkiewkami, utart膮 rzep膮 a tak偶e z utartym jab艂kiem i marchwi膮; doprawia si臋 je octem i olejem.
Zawieraj膮 bardzo du偶e ilo艣ci witamin i sk艂adnik贸w mineralnych, nazywanych obecnie pierwiastkami 偶ycia. Spo偶ywanie ich zw艂aszcza w zimie, gdy brakuje 艣wie偶ych, krajowych warzyw i owoc贸w a importowane nie zawieraj膮 wa偶nych sk艂adnik贸w od偶ywczych, chroni organizm przed brakiem witamin. Na jedn膮 porcj臋 nale偶y liczy膰 1 艂y偶k臋 kie艂k贸w, kt贸re nie tylko podnosz膮 warto艣膰 od偶ywcz膮 sa艂atki, ale tak偶e wzbogacaj膮 j膮 smakowo i dodatkowo gamiruj膮. Do kie艂kowania nadaj膮 si臋 nasiona lucerny, ciecierzycy, rze偶uchy, lnu, soczewicy a tak偶e fasoli mungo, soi, s艂onecznika oraz ziamo owsa. gryki, 偶yta i pszenicy.
Wszystkie wymienione nasiona i ziarna mo偶na kupi膰 w sklepach ze zdrow膮 偶ywno艣ci膮. Trzeba jednak zwr贸ci膰 uwag臋, czy nasiona pochodz膮 z ekologicznych upraw, bowiem tylko w takim przypadku mo偶na mie膰 pewno艣膰. 偶e nasiona nie by艂y chemicznie konserwowane lub opryskiwane. 艢rodki chemiczne nie tylko mog膮 mie膰 szkodliwy wp艂yw na zdrowie cz艂owieka, ale tak偶e mog膮 spowodowa膰 utrat臋 zdolno艣ci kie艂kowania nasion.
Ma艂e ilo艣ci nasion - ok. 2 艂y偶ek - mo偶na skie艂kowa膰 w domu, pos艂uguj膮c si臋 przy tym odpowiednimi szklanymi naczyniami. Za granic膮 mo偶na ju偶 kupi膰 gotowe zestawy do kie艂kowania. Przy metodzie domowej zalewa si臋 nasiona letni膮 wod膮 i zostawia na noc, aby nap臋cznia艂y. Gdy nasiona wch艂on膮 wod臋, rozpoczn膮 si臋 w nich chemiczne reakcje, kt贸re powoduj膮 kie艂kowanie. Jednocze艣nie wytworz膮 si臋 w nich witaminy i mikroelementy bardzo cenne dla organizmu cz艂owieka. Zmi臋kczone ziamo nale偶y dok艂adnie op艂uka膰, os膮czy膰 i prze艂o偶y膰 do specjalnego naczynia. Naczynie .przykry膰 (w przypadku szk艂a -najlepiej kawa艂kiem przewiewnego materia艂u) i pozostawi膰 nasiona na 2-5 dni. Naczy艅 nie wolno zamyka膰 zbyt szczelnie, poniewa偶 nasiona zaczn膮 ple艣nie膰. Kie艂kuj膮ce ziarna zb贸偶 wypuszczaj膮 male艅kie, bia艂e korzonki, kt贸re na pierwszy rzut oka wygl膮daj膮 jak ple艣艅. Ple艣niej膮ce nasiona poznaje si臋 jednak przede wszystkim po zapachu. Kie艂kuj膮ce ziarna powinny znajdowa膰 si臋 w temp. ok. 23*C, w jasnym miejscu, ale nigdy na pe艂nym s艂o艅cu. Skie艂kowane ziamo i nasiona nale偶y przed spo偶yciem dok艂adnie op艂uka膰 letni膮 wod膮 i os膮czy膰. Kie艂ki ro艣lin str膮czkowych, w tym fasoli mungo lub soi.
nale偶y blanszowa膰 we wrz膮cej wodzie przez 2-3 minuty, aby zneutralizowa膰 zawart膮 w nich naturaln膮 substancj臋 truj膮c膮. Delikatne kie艂ki, np. lucerny, nale偶y doda膰 do sa艂atki tu偶 przed podaniem.
Bulwa kopru w艂oskiego to zgrubia艂a 艂odyga ro艣liny. Sk艂ada si臋 z mi臋sistych poprzecinanych wyra藕nymi 偶y艂kami li艣ci. Wyrastaj膮ce z bulwy zielone 艂odygi s膮 niejadalne. Natomiast zielone delikatne listki kopru s膮 doskona艂ym dodatkiem do sa艂atek. G艂贸wny zbi贸r: od pa藕dziernika do kwietnia.
Sk艂adniki od偶ywcze: bia艂ko, t艂uszcz, w臋glowodany, b艂onnik i witamina A.
Zawiera ok. 105 kJ/25 kcal w 100 g jadalnych cz臋艣ci.
Jak kupowa膰: Kupowa膰 tylko twarde, jasne bulwy ze 艣wie偶ymi listkami.
Przechowywanie: Do 2 dni na dolnej p贸艂ce w lod贸wce.
Uwagi: Z zewn臋trznych li艣ci usun膮膰 twarde 偶y艂ki. Pokrojony koper w艂oski skropi膰 natychmiast sokiem cytrynowym, aby nie 艣ciemnia艂. Zielonymi listkami posypa膰 gotow膮 sa艂atk臋.