4
Aby wyznaczyć stałą dysocjacji słabego kwasu jednoprotonowego, należy:
• sporządzić bufory o różnych proporcjach Csoii /Ckwasu
• zmierzyć pH tak sporządzonych roztworów,
• sporządzić wykres liniowej zależności pH = f(X)
• z wykresu odczytać pH przy X = 0, wówczas pH roztworu = pK
• Obliczyć stałą dysocjacji kwasu ze wzoru pK = - logK
2.1. Sporządzić próbki roztworów buforowych z otrzymanych roztworów kwasu i soli, odmierzając starannie do małych kolbek stożkowych przy pomocy dwóch pipet o pojemności 5 cm3 (oddzielnej dla kwasu i soli) następujące objętości:
Nr. próbki |
Roztwór soli |
Roztwór kwasu |
Vsoli /V|kwasu |
1 |
20cm3 (4 pipety) |
5cm3 (1 pipeta) |
4/1=4 |
2 |
10 cm3 (2 pipety) |
5 cm3 (1 pipeta) |
2/1=2 |
3 |
5 cm3 (1 pipeta) |
10 cm3 (2 pipety) |
8 = 0,50 |
4 |
5 cm3(l pipeta) |
20 cm3 (4 pipety) |
ł/4 = 0,25 |
Roztwory starannie wymieszać.
2.2. Zmierzyć pH wszystkich sporządzonych roztworów:
Wlać niewielką porcję roztworu do naczyńka pomiarowego i przez zanurzenie przepłukać w nim elektrodę.
Wylać zużyty roztwór, wlać do naczyńka nową porcję i mierzyć pH każdej próbki, tak jakwp. 1.2.
Zanotować pH wszystkich czterech roztworów buforowych o różnej proporcji ilościowej
^soli _ ^soli
^kwasu ^kwasu
(zastanów się dlaczego?)
2.3. Sporządzić wykres zależności pH = f (X)
Gdzie
X = log--
'-kwasu
Odczytać z wykresu dla X = 0 wartość pH, które w tym przypadku równa się pK
Obliczyć wartość stałej dysocjacji K ze wzoru pK = - log K. Porównać z wartościami stałych dysocjacji słabych kwasów w tabeli IX.
Przykład obliczenia: