skan0303

306

Elektrochemia

Cd. lab. 6.16.

i	Xj	A = Xj -		Składnik	Stężenie [M]
6	0,7467	-1,309	10-^4	[PbClJ"]	2,02 • 10“^2
7	0,7466	-2,182	nr^5	I [Pb^2+]	0,100
8	0,7466	-3,637	10~^6	Z [CL]	1,000

Proces jest szybko zbieżny, a znalezioną wartość x (odpowiadającą stężeniu jonów chlorkowych) wykorzystano w równaniu (7) do obliczenia [Pb^2t]. Korzystając z wyrażeń (1)—(4) obliczono stężenia pozostałych składników. Do oceny poprawności obliczeń posłużyły równania bilansu stężeń (5) i (6). ■

W równowagach kompleksowania Bjerrum zastosował tzw. funkcję tworzenia fi:

[ML] + 2[ML₂] + 3 [ML₃] + ... + n [ML„] [M] + [ML] + ... + [ML„]

i + £k,

i

(6.79)

Jest to średnia liczba ligandów L skoordynowana przez jednostkowe stężenie jonu metalu M. Jeżeli znane jest stężenie wolnego liganda [L], to mamy

(6.80)

- ^cl ~ [L]

n = -

^CM

gdzie c_L oznacza całkowite stężenie liganda, c_M - całkowite stężenie jonów metalu. Funkcję tworzenia przedstawia się zwykle w' postaci funkcji lg[L], co umożliwia wyznaczenie stałych trwałości (6.78).

Przykład 6.19. Wyznaczyć ułamki stężenia ołowiu zawartego w jego jonach kompleksowych oraz znaleźć średnią liczbę jonów CL koordynowanych przez jon Pb²⁺ w 1 M roztworach HC1 w 25°C o stężeniu Pb(N0₃)₂ równym: a) 0,01 M; b) 0,5 M. Dla siły jonowej 1 - 1 M w 25°C stałe tworzenia wynoszą:

[PbCl⁺]c®

¹ = [Pb²+][cr] ^{= 26}’⁹’

[Pbcin(c^g)³

[Pb²⁺][CL]³

120,20,

₌ [PbCl₂](_Cy _{=    =} [PbCljKcy ₌

²    [Pb²⁺][CL]^2    8 ’⁸⁴’ ^Ką [Pb²⁺][CL]^4    40’⁶³'

Rozwiązanie. Stosując podstawienie, jak w poprzednim przykładzie,

[Cli

’

x =