skanowanie0003 (213)

182

Wartości (z/p_d)_x można odczytać z rys* 6*13 w pracy E28] w zależności ad ilorazu H/p_d i współczynnika wydatku b« W obliczeniach przy** bliżonych można przyjmować według wytycznych CUGW [24] (*/P_d)_x * 0*70* Określeniem wartości współczynnika zatopienia «_z zajmowało się wielu badaczy. Wytyczne CUGW [243 zalecają korzystanie z wyników badań TJ5BR [83* Z wykresu 3*2 zawartego w pracy L24J można odczytać wartości a w zależności od ilorazów s/&₀ i H_d + z/B_q *

Współczynnik wydatku C zależy od wielu czynników, ale głównie od kształtu przelewa i dlatego jego wyznaczanie omówimy osobno dla dwóch podstawowych kształtów przelewów praktycznych.

5*3*1* Przelewy z progiem prostokątnym i trapezowym

Określenie ogólnego współczynnika wydatku C * m /2g sprowadza się do obliczenia współczynnika wydatku m* Ha podstawie badań Bazina Pawłowski [23, [393 podał wzór

m * jap Oj    (5»37)

gdzie

* - współczynnik zredukowany* Up * 0,42,

<j_f - współczynnik kształtu,

Og — współczynnik zależny od ilorazu H/,6 (rys* 5*1b)*

Pełny zakres wartości współczynników do równania (5*37) dla różnych kształtów poprzecznych przelewów podaje Pawłowski 1393• V wytycznych CUGW [243 w p* 3*2 podano wybrane wartości współczynników dla przelewów z progiem prostokątnym i trapezowym.

5*3.2. Przelewy krzywoliniowe

Najczęściej stosowanymi przelewami krzywoliniowymi są progi

0    kształcie zbliżonym do dolnej powierzchni strumienia swobodnie przelewającego się przez ściankę o ostrej krawędzi. W naszyeh warunkach do określania profilu przelewu stosowana jest krzywa Oreagera, która dla wybranego przepływu, tzw* kształtującego, zachodzącego przy grubości warstwy przelewowej H_ok, zapewnia powstanie olśnienia niewiele wyższego od atmosferycznego. Oczywiście, gdy przepływ zmaleje, zmniejszy się także H₀ i wówczas ciśnienie rośnie, a gdy przepływ wzrośnie - olśnienie zmniejsza się i powstają pewne podciśnienia.

Występowanie znacznych podciśnień na koronie przelewu wywołuje wiele niekorzystnych zjawisk takich, jak niestabilność strumienia, drgania

1    kawitację. Z tego względu najbezpieczniej byłoby przyjmować grubość warstwy H_ofc, odpowiadającą maksymalnemu przepływowi, ale ponieważ pojawia się on bardzo rzadko 1 trwa krótko, dopuszcza się powstawanie podciśnień, tzn. zakłada się, że o mar ^

^ok