Alt. 46 Ustawa o gospodiirec nlcmchomoicinmi
i z ustalonym terminem. Treść omawianego przepisu rozszerza obowiązek zarządcy na korzystanie z nieruchomości w sposób nie pogarszający stanu środowisku w stopniu zagrażającym życiu, zdrowiu i uszkodzeniu lub zniszczeniu mienia.
3. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym, jak również ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska przewidują własne sankcje za naruszenie obowiązków w nich zamieszczonych. Tak np. według ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym decyzje sprzeczne z ustaleniami planu miejscowego są nieważne (art. 33 i 34 cyt. ustawy). Komentowana ustawa o gospodarce nieruchomościami odwołuje się w wielu stanach faktycznych do ustaleń miejscowych planów (patrz uwagi do art. 4 pkl 6). Korzystanie z nieruchomości w sposób sprzeczny z ustaleniami tych planów należy uznać za działanie bezprawne i jeśli dopuszcza się tego zarządca w stosunku do trwałego zarządu, dodatkową dalszą sankcją jest wygaśnięcie tego stosunku. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. — prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62, poz. 627) przewiduje wiele różnorodnych własnych sankcji za powodowanie naruszeń obowiązków w niej wymienionych, a ze względu na to, żc środowisko jest dobrem powszechnym i jego ochrona jest obowiązkiem każdego, a więc wszystkich podmiotów i jednostek organizacyjnych, wprowadzono do komentowanej ustawy obowiązek ochrony środowiska, jeśli korzystanie z nieruchomości powoduje pogorszenie jego stanu.
4. Do ustawy o gospodarce nieruchomościami wprowadzono przesłankę w postaci pogorszenia stanu środowiska przez zawinione zaniedbania zarządcy, jak również powstałe w następstwie wprowadzonych zmian do planu, które wywierają wpływ na sposób gospodarowania nieruchomością, a po stronie zarządcy występuje obiektywna niemożliwość pogodzenia gospodarowania z uwzględnieniem zmian wprowadzonych do miejscowego planu.
5. Wygaśnięcie trwałego zarządu na podstawie decyzji podjętej z urzędu dotyczy także sytuacji, gdy nieruchomość staje się zbędna dla realizacji celów określonych w decyzji. Może to mieć miejsce wówczas, gdy osiąganie celu jest możliwe bez posiadania nieruchomości. Nie jest też wykluczona sytuacja, gdy cel. dla którego ustanowiono trwały zarząd, uległ zmianie, skutkiem czego nieruchomość stała się niepotrzebna.
6. Stosownie do art. 46 ust. 3, wygaśnięcie trwałego zarządu powoduje automatyczne wypowiedzenie umów najmu, dzierżawy i użyczenia z zachowaniem trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia, jeśli nieruchomość była przedmiotem wspomnianych umów. W tym sunie faktycznym może zrodzić się wątpliwość, kto jest uprawniony do wypowiedzenia umów i kiedy to jest możliwe, skoro wskutek wygaśnięcia trwałego zarządu, zarządca traci swoje dotychczasowe kompetencje. Art. 46 jest tak sformułowany, że nie ma potrzeby dokonywania dodatkowej czynności związanej z wypowiedzeniem umów. Z chwilą wygaśnięcia trwałego zarządu decyzja organu orzekającego w tej materii podlega doręczeniu posiadaczom zależnym i licząc od dnia doręczenia im takiej decyzji rozpoczyna się bieg trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia. Dalsze korzystanie przez nich z nieruchomości będzie kwalifikowane jako korzystanie bez tytułu prawnego, co uzasadnia żądanie wydania przedmiotu tych umów. Opór posiadaczy zależnych, polegający na zwłoce w wydaniu nieruchomości, może być pokonany wyrokiem sądowym. Uprawnionym do wytoczenia powództwa windykacyjnego będzie właściciel, w imieniu którego może działać starosta lub zarząd gminy, powiatu, województwa. Umowy najmu, dzierżawy i użyczenia wygasają z mocy samego prawa, jeśli przedmiotem tych umów były nieruchomości podlegające zwrotowi na rzecz osób wywłaszczonych. Umowy te wygasają w terminie 3 miesięcy od dnia. w którym decyzja o zwrocie stała się ostateczną (art. 138 ust. 2). Decyzja o wygaśnięciu trwałego zarządu do nieruchomości oddanych jednostkom organizacyjnym podległym resortom: obrony narodowej, spraw wewnętrznych i administracji, sprawiedliwości i Urzędowi Ochrony Państwa wymaga zgody wojewody wyrażonej w porozumieniu z kierownictwem każdego z tych resortów i urzędu. Wojewoda działa w tym wypadku jako organ zwierzchni. Przysługuje mu prawo do wyrażania zgody albo jej odmowy, po zapoznaniu się ze stanowiskiem zainteresowanych resortów, aby jego akceptacja lub brak zgody był oparty na zasadnych argumentach.
7. Trwały zarząd wygasa z mocy samego prawa, o czym stanowi art. 138 ust. I ustawy. Ma to miejsce wówczas, gdy wywłaszczona nieruchomość lub jej część została zwrócona wywłaszczonym. Jeżeli taka nieruchomość była obciążona trwałym zarządem, spowoduje to jego wygaśnięcie. Zarząd wygasa z dniem, w którym decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości stała się ostateczna. Trwały zarząd nie może obciążać nieruchomości innych podmiotów niż Skarb Państwa i jednostek samorządu terytorialnego.
Wygaśnięcie trwałego zarządu nieruchomości na wniosek
Art 47.1. Jednostka organizacyjna sprawująca trwały zarząd może zgłosić właściwemu organowi wniosek o wydanie decyzji o wygaśnięciu tego zarządu do całej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się dla niej zbędna. Złożenie wniosku powinno być poprzedzone uzyskaniem zgody organu nadzorującego jednostkę organizacyjną.
2. Właściwy organ wydaje decyzję o wygaśnięciu trwałego zarządu, na wniosek jednostki organizacyjnej, po uzyskaniu możliwości zagospodarowania nieruchomości, w ciągu 18 miesięcy od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust I.
3. W sprawach, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisu art. 46 ust 4.
1. Art. 46 dotyczy wygaśnięcia trwałego zarządu z upływem czasu, na który został on ustanowiony, i wydania w tej sprawie decyzji z urzędu, gdy powstaną okoliczności wymienione w art. 46 ust 2. Natomiast art. 47 stanowi podstawę do
171