12143 image 2 (3)

TOKSYNY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO

Jady szkarłupni / rozgwiazd i jeżowców / - hemolizyny, neurotoksyny, jady cholinergiczne /działanie podobne do Acetylocholiny ( Ach ) Strzykwy - holoturyna - działanie - jak wyżej.

r

Jady mięczaków - Ślimaki / np.Conus. Murex / - neurotropiny z grupy cholinowej.

Małże / omułki / i ostrygi zawierają mitylekongestynę - właściwości anafilaktyczne.

Jady głowonogów - neurotropiny

Jady stawonogów

1 .Pająki - Ptaszniki - neurotropiny

Latrodectus / czarna wdowa i karakurt / - neurotoksyny

działające na układ sympatyczny.

Pająk krzyżak - hemorrhaginy, hemolizyny / arachnolizyny /,

neurotropiny, epeirotoksyna - działaniehipotoniczne, ~!iiekiedyśrniertelne / po w strzyknięci u psu lub'kotu /. Paiak topik - hemorrhaginy.

Lycosa / tarantula / - hemolizyny, neurotoksyny.

1. Skorpiony / Np. Buthus sp., Androctonus sp. /- neurotoksyny,

hemotropiny, epeirotoksyna.    -----"

3. Wije / Krocionogi - np. Rhinocricus sp- trujący , Pareczniki - np. Scolopendra sp. - jadowita dla człowieka /. Jady: serotonina, hialuronidaza, histamina, hemolizyny - w małych stężeniach miejscowe stany zapalne u człowieka.

4. Owady

Osy, szerszenie - weśpotókśyna - skurcz tętnic, jelit, żołądka,

p5rafehtelmęśnia'^eii$owego, rdzenia przedłużonego, skurcz oskrzeli aż do asfiksji / uduszenia /.

Pszczoła miodna -_apitoksyna zawiera: histaminę, hialuronidazy,

hemolizyny i neurotoksyny paraliżujące ośrodek oddechowy. Ma właściwości uczulające.

Trzmiele / Bombus / - jad-^ miejscowe stany zapalne.

Mrówki - jad zawiera histaminę, hialuronidazę, Ach i stymulator

mięśni gładkich. Jad niektórych mrówek tropikalnych zawiera silne=neurotoksyny / zatruwanie strzał/. Jad naszych mrówek

jedynie miejscowe

zawiera głównie kw. mrówko wy-zapalenia skóry.

Chrząszcze / kusakowate i mai kowale /- jad kantarydyna

wytwarzany w jajnikach zawiera silne neurotoksyny. 0,02g kantaiydyny jest dawką letainą dla człowieka.

Larwy chrząszcza afrykańskiego Diamphidia locusia -jad kalaharski do zatruwania strzał / paraliż, podobnie jak kurara /. Motyle - wydzielina gruczołów skórnych i włoski —► reakcje zapalne skóry i błon śluzowych. Wydzielina gruczołów skórnych jedwabnika_► zatrucia zwane chorobą Pattona.

•    Ryby trujące - pewne narządy wykazują własności toksyczne.

Mureny, barakudy. okonie morskie - toksyna ciguatera —v biegunka, nudności, wymioty, duszność, drgawki.

Naieżki - tetradotoksyna—► trudności w oddychaniu, sinica, drgawki, porażenia oddychanią zgon.

Ryby produkujące ichtyotoksyne - wymioty, biegunka, drgawki.

Ryby produkujące ichtyohemotoksyne / węgorze, mureny /    *

hemoliza, zaburzenia jelitowe, oddechowe, porażenia.

Ryby produkujące nie dokładnie poznane toksyny i powodujące hiperwitaminozę A._Np. wątroba rekinów. —►dolegliwości ze strony układu pokarmowego, osłabienie mięśniowe a nawet zatrucia śmiertelne.

•    Ryby jadowite / np. płaszczki / - jad białkowy o charakterze

enzymatycznym_► zawroty głowy, trwoga, zaburzenia jelitowe,

wstrząs a nawet zgon.

•    Płazy jadowite / jad gruczołów skórnych i śluzowych / Ropuchy, żaby.

salamandry, traszki.

Bufotoksyna, bufotalina, bufaginą batrachotoksyna, samandaryna / zawierają biogenne aminy, peptydy, sterydy i alkaloidy o działaniu neurogennym, oraz cholinomimetycznym, s^mpatykomimetycznym, zwężającym naczynia krwionośne, obniżającym ciśnienie krwi, znieczulającym i halucynogennym /. Jad południowo amerykańskiej żaby Dendrobates tinctorius jest używany przez Indian do zatruwania strzał.

• Gady

Dwa gatunki jaszczurek z rodzaju Heloderma

Ich przekształcone gruczoły ślinowe produkują jad zawierający neurotoksyny, hialuronidaza i fosfolipazę A.

Węże

ze względu na sposób działania jadów na organizm ludzki, podzielono je na następujące grupy:

}. neurotoksyny - trucizny porażające układ nerwo wy. Groźną konsekwencją jest porażenie układu oddechowego co może prowadzić do śmierci.