18452 Obraz (2590)

120

to nasuwa się nieodparcie wniosek: pozostała nam jeszcze jedna zmienna =» potencjał elektrody. „Wymuszenie" potencjału z zewnętrznego źródła napięcia prowadzi bezpośrednio do zabezpieczenia żelaza (a i innych metali) przed korogą.

1.    Obniżenie wartości potencjału elektrody aż do obszaru uniemożliwiającego przebieg reakcji utleniania metalu jest zasadą tzw. ochrony katodowej. Można to również osiągnąć na drodze wprowadzenia substancji red u kując\ eh.

2.    Podwyższenie wartości potencjału elektrodowego aż do „obszaru pasyuac;:" ;est zasadą ochrony anodowej. Podobnie jak w poprzednim przypadku, można to osiągnąć również poprzez wprowadzenie substancji utleniających.

Na zakończenie rozważań o naturalnej odporności korozyjnej metaii w wodzie zacytujmy za Pourbaix ilustrację diagramów metali (rys. 9.2).

Rys. 92. Diagramy Pourbais dla wybranych metali zwykle stosowanych w technice i w przemyśle opartym na zastosowaniu metod elektrochemicznych

9.4. Czynniki wpływające na odporność korozyjną metali

W przypadku metali „technicznych”, a z takimi mamy z reguły do czynienia, istnieje szereg czynników dodatkowo zmieniających szybkość reakcji korozji:

1.    Niejednorodność fazowa i możliwość tworzenia układów mikroogniw lokalnych daje zwykle początek tzw. korozji wżerowej. Ilustrują to rys. 9.3a-c

2.    Specyficzna adsorpcja jonów, głównie chlorków, powoduje również powstawanie wżerów.

3.    Powstanie wżeru staje się, przy sprzyjających warunkach, nowym rodzajem korozji:

-    w przypadku nałożenia się stałych naprężeń mechanicznych mamy do czynienia z tzw. korozją naprężeniową;

-    nałożenie się cykliczne zmieniających się naprężeń mechanicznych (zmęczenie metalu) powoduje tzw. korozję zmęczeniową;

-    naprężenie wewnętrzne pomiędzy kryształami metalu powodować może tzw. korozję śród krystaliczną lub międzykrystaliczną.

Oczywiste jest, że wszystkie procesy tu wymienione mogą występować łącznie i wówczas korozja szczelinowa szybko posuwa się w głąb metalu (do 1 cm/hl).

Rys. 9.3. Powstawanie mikroogniw na niejednorodnej powierzchni korodującego metalu.

a - pęknięcie powłoki tlenkowej jest potencjalnym miejscem lokalnej korowi, b - w lokalnym ogniwie występuje zróżnicowanie pH i rozkład potencjałów, c - powstał ubytek korozyjny (wżer - pitiing)