19

f

Obróbkę cieplną odprężającą przeprowadzono w Hucie „Ferrum” w Katowicach, zgodnie z zakładową technologią odprężającą konstrukcje spawane. Dźwigary ułożone poziomo na płytach stalowych ustawiono na trzonie pieca na podporach z rur o wysokości 600 mm dla zapewnienia dobrych warunków nagrzewania i równomiernego rozkładu temperatury. Temperatura trzonu pieca w momencie załadowania wynosiła 100°C. Szybkość nagrzewania i 50N200°C/h. Temperatura obróbki cieplnej odprężającej 620^UC. Czas wytrzymania w temperaturze odprężenia 60 minut. Kratownice były studzone wraz z piecem do temperatury 200°C, a następnie do temperatury otoczenia na wysuniętym trzonie pieca. Po zakończonej obróbce cieplnej kratownice poddano ponownie badaniom magnetycznym i kontroli wymiarowej. W złączach spawanych oraz przyległych do nich strefach przyspoinowych nie stwierdzono pęknięć ani wad spawalniczych. Nie stwierdzono również odkształceń węzłów i prętów kratownicowych.

Konstrukcja byłą zamontowana na specjalnym stanowisku badawczym, którego zdjęcie przedstawiono na rysunku 6.3a.

a)

Rys. 6.3. Stanowiskowy układ badawczy (a), układ obciążający kratownicę (b) Opis w tekście    __

Stanowisko badawcze składało się z prostokątnego układu ramowego, do rygla którego zamocowano układ obciążający Hydropuls firmy Schenck typu PL 63ON o sile nominalnej obciążenia statycznego 630 kN±500 kN obciążenia dynamicznego.

Układ obciążający składał się z czujnika siły (1), płyty pośredniej (2) oraz hy-dropulsatora (3) (rys. 6.3a). Obciążenie kratownicy zrealizowano przez uchwyt (5) połączony z tłoczyskiem hydropułsatora okrągłą tarczą (4). Uchwyt (5) będący układem 2 nakładek posiadających wyfrezowaną szczelinę o wymiarach pasa kratownicy został skręcony śrubami rozmieszczonymi symetrycznie po obu stronach nakładek (rys. 6.3b).

Badane kratownice zamocowane były do rusztu obejmującego powierzchnię stanowiska badawczego za pomocą układu mocującego przedstawionego na rysunku 6.4.

6.2,2. •mówienie pomiarów tensometrycznych

Tensometryczne pomiary naprężeń statycznych w przekrojach prętów kratownic wykonano przy wykorzystaniu automatycznej statycznej aparatury pomiarowej UPH 3200 firmy Hottinger, pozwalającej na automatyczne zerowanie punktów pomiarowych oraz dużą dokładność pomiarów. Przekroje pomiarowe z zaznaczonymi punktami naklejenia czujników naprężno-oporowych przedstawiono na rysunku 6.5.

Obciążenie zewnętrzne siłą P = 105 kN zapewniło liniowo sprężysty stan naprężeń we wszystkich prętach badanych konstrukcji. W celu określenia wartości sił wewnętrznych wywołanych obciążeniem zewnętrznym dokonano transformacji stanu naprężenia od odpowiadającego stanu składowych sił wewnętrznych.

W oparciu o program wykorzystujący metodę elementów skończonych MATLAB--NASTRAN przeprowadzono obliczenia kratownic, które uwzględniały rezultaty badań eksperymentalnych [72, 73, 74].

99